welke aardlagen bevinden zich onder losser/enschede
-
marianneab
- Berichten: 2
- Lid geworden op: 05 dec 2014, 15:06
- Contacteer:
welke aardlagen bevinden zich onder losser/enschede
komende donderdag ga ik een natuurles geven over de keileem in losser waarvan stenen werden gebakken in de steenfabriek. de leerlingen zijn in de steenfabriek van losser geweest die nu een museum is. en hebben het gat waaruit de keileem werd gehaald bekeken en stukjes klei gekregen.
Nu wil ik hen graag vertellen waarom er haaietanden inzitten. vermoed dat de keileem ontstaan is door door het ijs fijngewreven zandsteen waarin haaietanden aanwezig zijn.
klopt dit? weet iemand dat?
ik had een plaatje van de grondlagen zoals die bij losser zijn, maar dat ben ik kwijt.Weet iemand plaatje van de grondlagen of tekst hierover.?weet wel dat de zandsteenlaag onder losser, dezelfde is als die bij bad bentheim aan het oppervlak komt.
heeft iemand weet waar ik meer info kan vinden. ik ga een les geven voor groep 5,6,7,8
die vinden het hastikke leuk als ik over de tijden vertel waarin 1en ander is ontstaan.
groetjes en mocht je reageren alvast bedankt.
marianne
Nu wil ik hen graag vertellen waarom er haaietanden inzitten. vermoed dat de keileem ontstaan is door door het ijs fijngewreven zandsteen waarin haaietanden aanwezig zijn.
klopt dit? weet iemand dat?
ik had een plaatje van de grondlagen zoals die bij losser zijn, maar dat ben ik kwijt.Weet iemand plaatje van de grondlagen of tekst hierover.?weet wel dat de zandsteenlaag onder losser, dezelfde is als die bij bad bentheim aan het oppervlak komt.
heeft iemand weet waar ik meer info kan vinden. ik ga een les geven voor groep 5,6,7,8
die vinden het hastikke leuk als ik over de tijden vertel waarin 1en ander is ontstaan.
groetjes en mocht je reageren alvast bedankt.
marianne
marianne van der arend
-
marianneab
- Berichten: 2
- Lid geworden op: 05 dec 2014, 15:06
- Contacteer:
Re: welke aardlagen bevinden zich onder losser/enschede
heb niet zo goed opgelet en na nog wat doorlezen kwam ik het volgende tegen op jullie site bij de info over plaatsen met fossielen:
De geologie van Losser
De gemeente Losser ligt in het oosten van Overijssel, langs de Duitse grens. Opvallend in het landschap is de rivier de Dinkel. Deze is overal in het landschap rond Losser terug te vinden en heeft nog een vrij natuurlijke loop. Verder heeft Losser een typisch Twents coulissenlandschap van weiden, essen, houtwallen, zandverstuivingen en heide.
In en rond Losser zijn op diverse plekken sporen te vinden van de geologische geschiedenis van het gebied. Voornamelijk uit het Krijt, Tertiair en Kwartair zijn resten terug te vinden in de vorm van gesteenten en fossielen.
Gedurende het Krijt (137 – 65 miljoen jaar geleden) lag Nederland ongeveer op de plek waar nu het Middellandse Zee gebied is. Het klimaat was toen een stuk warmer en op de plek waar nu Losser ligt, was een zee. De kust was echter niet ver weg. Dit weten we door de vondsten van fossiel hout dat in het water heeft gedreven. Het was geen diepe zee. De zee werd bewoond door onder andere haaien, ammonieten, tweekleppigen, zee-egels en zeelelies. Het Krijt is ook de tijd van de dinosauriërs. Hiervan zijn in Losser echter nooit resten teruggevonden. De afzettingen uit het Krijt zijn nu terug te vinden in de vorm van zandsteen en klei.
Losser was in het Eoceen (56 - 37 miljoen jaar geleden), een onderperiode van het Tertiair (65 – 2,5 miljoen jaar geleden), een ondiepe zee, met een kuststrook vlakbij. In deze zee leefden ondermeer haaien, slakken, krabben en tweekleppigen. De zandsteenafzettingen uit deze periode zijn groenig van kleur. Dit komt door de aanwezigheid van het mineraal glauconiet.
Het Kwartair is de geologische periode waarin wij nu leven. Deze is op te delen in twee delen. Het Pleistoceen, de tijd van de ijstijden, en het Holoceen, de laatste 10.000 jaar. Beide periodes zijn erg belangrijk geweest voor het landschap en de ondergrond van Losser.
In de voorlaatste ijstijd, het Saalien (240.000 tot 180.000 jaar geleden), kwam het dikke pakijs vanuit Scandinavië naar Nederland. Ook Twente werd deels bedekt door dit ijs. Het ijs transporteerde stenen en zand die onderweg vermalen werden. Dit pakket vermalen stenen, kiezels en leem heet keileem. Ook duwde het ijs, als een bulldozer, een pak keileem en locale afzettingen voor zich uit omhoog. Op de plekken waar deze gigantische ijsgletsjers eindigden werd een grote heuvel van verschillende sedimenten neergelegd. Deze zijn nu nog in het landschap terug te vinden als stuwwallen. Zwerfstenen zijn een ander bewijs van de aanwezigheid van ijs in deze periode. De zwerfstenen zijn uit Scandinavië meegevoerd en hier neergelegd. In deze zwerfstenen worden ook fossielen gevonden. Na het Saalien werd het weer warmer. In deze warmere periode, het Eemien, werd onze omgeving bewoond door een grote diversiteit aan dieren. Hieronder bijvoorbeeld veel vogels, roofdieren en planteneters.
De laatste ijstijd die de aarde gekend heeft was het Weichselien (115.000 – 11.000 jaar geleden). In deze periode is het landijs niet tot Nederland gekomen. In Nederland heerste een soort poolklimaat, afgewisseld met een iets warmer toendraklimaat. Omdat de Noordzee in de koudere delen van het Weichselien droog lag, had de wind vrij spel en blies zand over het hele land. Deze dekzandlaag is in veel gebieden in Nederland vrij dik, zo ook in Twente. In Losser is de laag ongeveer 20 meter dik. Het Weichselien is ook de periode dat hier mammoeten en reuzenherten leefden. Er zijn uit deze tijd zelfs werktuigen gevonden, waarvan aangenomen mag worden dat ze misschien wel van Neanderthalers zijn geweest.
Het landschap zoals we dat nu kennen is voor een groot deel ingericht in het Holoceen. Deels door de natuur, maar het merendeel door de mens. Een Holocene afzetting die bijvoorbeeld nog terug te vinden is, is veen.
De rivier de Dinkel stroomt al eeuwen door het Losserse landschap. De oorspronkelijke Oerdinkel liep door een in de ijstijd uitgesleten dal. De rivier heeft zich ingesneden in de ondergrond. Hierdoor zijn op bepaalde plekken Pleistocene dekzandlagen ontsloten.
De geologie van Losser
De gemeente Losser ligt in het oosten van Overijssel, langs de Duitse grens. Opvallend in het landschap is de rivier de Dinkel. Deze is overal in het landschap rond Losser terug te vinden en heeft nog een vrij natuurlijke loop. Verder heeft Losser een typisch Twents coulissenlandschap van weiden, essen, houtwallen, zandverstuivingen en heide.
In en rond Losser zijn op diverse plekken sporen te vinden van de geologische geschiedenis van het gebied. Voornamelijk uit het Krijt, Tertiair en Kwartair zijn resten terug te vinden in de vorm van gesteenten en fossielen.
Gedurende het Krijt (137 – 65 miljoen jaar geleden) lag Nederland ongeveer op de plek waar nu het Middellandse Zee gebied is. Het klimaat was toen een stuk warmer en op de plek waar nu Losser ligt, was een zee. De kust was echter niet ver weg. Dit weten we door de vondsten van fossiel hout dat in het water heeft gedreven. Het was geen diepe zee. De zee werd bewoond door onder andere haaien, ammonieten, tweekleppigen, zee-egels en zeelelies. Het Krijt is ook de tijd van de dinosauriërs. Hiervan zijn in Losser echter nooit resten teruggevonden. De afzettingen uit het Krijt zijn nu terug te vinden in de vorm van zandsteen en klei.
Losser was in het Eoceen (56 - 37 miljoen jaar geleden), een onderperiode van het Tertiair (65 – 2,5 miljoen jaar geleden), een ondiepe zee, met een kuststrook vlakbij. In deze zee leefden ondermeer haaien, slakken, krabben en tweekleppigen. De zandsteenafzettingen uit deze periode zijn groenig van kleur. Dit komt door de aanwezigheid van het mineraal glauconiet.
Het Kwartair is de geologische periode waarin wij nu leven. Deze is op te delen in twee delen. Het Pleistoceen, de tijd van de ijstijden, en het Holoceen, de laatste 10.000 jaar. Beide periodes zijn erg belangrijk geweest voor het landschap en de ondergrond van Losser.
In de voorlaatste ijstijd, het Saalien (240.000 tot 180.000 jaar geleden), kwam het dikke pakijs vanuit Scandinavië naar Nederland. Ook Twente werd deels bedekt door dit ijs. Het ijs transporteerde stenen en zand die onderweg vermalen werden. Dit pakket vermalen stenen, kiezels en leem heet keileem. Ook duwde het ijs, als een bulldozer, een pak keileem en locale afzettingen voor zich uit omhoog. Op de plekken waar deze gigantische ijsgletsjers eindigden werd een grote heuvel van verschillende sedimenten neergelegd. Deze zijn nu nog in het landschap terug te vinden als stuwwallen. Zwerfstenen zijn een ander bewijs van de aanwezigheid van ijs in deze periode. De zwerfstenen zijn uit Scandinavië meegevoerd en hier neergelegd. In deze zwerfstenen worden ook fossielen gevonden. Na het Saalien werd het weer warmer. In deze warmere periode, het Eemien, werd onze omgeving bewoond door een grote diversiteit aan dieren. Hieronder bijvoorbeeld veel vogels, roofdieren en planteneters.
De laatste ijstijd die de aarde gekend heeft was het Weichselien (115.000 – 11.000 jaar geleden). In deze periode is het landijs niet tot Nederland gekomen. In Nederland heerste een soort poolklimaat, afgewisseld met een iets warmer toendraklimaat. Omdat de Noordzee in de koudere delen van het Weichselien droog lag, had de wind vrij spel en blies zand over het hele land. Deze dekzandlaag is in veel gebieden in Nederland vrij dik, zo ook in Twente. In Losser is de laag ongeveer 20 meter dik. Het Weichselien is ook de periode dat hier mammoeten en reuzenherten leefden. Er zijn uit deze tijd zelfs werktuigen gevonden, waarvan aangenomen mag worden dat ze misschien wel van Neanderthalers zijn geweest.
Het landschap zoals we dat nu kennen is voor een groot deel ingericht in het Holoceen. Deels door de natuur, maar het merendeel door de mens. Een Holocene afzetting die bijvoorbeeld nog terug te vinden is, is veen.
De rivier de Dinkel stroomt al eeuwen door het Losserse landschap. De oorspronkelijke Oerdinkel liep door een in de ijstijd uitgesleten dal. De rivier heeft zich ingesneden in de ondergrond. Hierdoor zijn op bepaalde plekken Pleistocene dekzandlagen ontsloten.
marianne van der arend
-
Spongebob
- Berichten: 4352
- Lid geworden op: 22 dec 2007, 22:41
- Has thanked: 281 times
- Been thanked: 361 times
Re: welke aardlagen bevinden zich onder losser/enschede
Beetje goochelen op Groeve Osse + Losser
o.a.
http://www.beleeflosserindediepte.nl/keileemgroeve.htm
Ga je ook met de kids naar de Staringroeve?
o.a.
http://www.beleeflosserindediepte.nl/keileemgroeve.htm
Ga je ook met de kids naar de Staringroeve?
Time fades away (Neil Young)
Re: welke aardlagen bevinden zich onder losser/enschede
hallo marianneab, ik las je voornemens leuk hoor, die kinderen smullen er van. Hier wat plaatjes de eerste 3 zijn van de Staringgroeve. De laatste 2 zijn van groeve de Osse maar wel een aardig tijdje terug. Als je gegevens zoekt kun het best bij de plaatselijke geologen informeren. Een intressant boek is In de bodem van Salland en Twente 1993, hier staat veel in over wat jij zoekt. De foto,s zijn afkomstig uit de toelichting van de Geologische kaart van Nederland-kaartblad 28Oost en 29. Hierin vind je alles over het gebied maar dan wetenschappelijk. Natura Docet-Denekamp, kan je ook nog op weg helpen. Succes met je voordracht.
Groet Ben-Lochem
0000000000