Verzekeren van fossielen(collectie)

[Martin]

Hallo,

Hoe hebben jullie de verzekering van fossielen of de gehele collectie georganiseerd? Hebben jullie dit binnen de inboedelverzekering geregeld, apart verzekerd of helemaal niet verzekerd. Mijn collectie is de laatste jaren door investeringen behoorlijk gegroeid. Ik zou bij een ramp of diefstal niet blij zijn met slecht een kleine compensatie van geleden schade.

[nifrec]

Mijn verzameling is niet op een bijzondere manier verzekerd. Maar ik heb ook geen dure exotische fossielen, vooral strandfossielen uit Nederland en wat algemene West-Europese vondsten (zeeëgels, cyrtospirifers, belemnieten) die ik tijdens vakanties gevonden heb.

Met dure aankopen is het natuurlijk een heel ander verhaal, daar durf ik niks over te zeggen.

[PalaeoBelgica]

Hallo

In deze discussie komen we vanzelf uit op wat de waarde van een fossiel of collectie juist is.
Er zijn hier volgens mij 3 verschillende perspectieven die we kunnen bekijken

1) De commerciële en esthestische waarde
Dit is de geldelijke en subjectieve waarde die verkopers, handelaars en andere commersanten hanteren voor het verkopen of taxeren.
Vaak is dit gebaseerd op criteria zoals transportkosten, zeldzaamheid, vraag en aanbod, esthetisch uitzicht of andere subjectieve kenmerken die vaak tot de verbeelding van de koper moeten spreken.

2) De wetenschappelijke waarde
De wetenschappelijke waarde hangt af van een aantal criteria: de zeldzaamheid van het specimen of statistisch belang van een collectie, de bijgevoegde informatie en/of informatie over de locatie. Het al dan niet aanwezig zijn van holo, lecto, para en andere types, Het belang van de collectie in relatie tot de toegenkelijkheid van de vindplaats, en het potentieel van een collectie voor belangrijke wetenschappelijke publicaties of bijdragen aan onze kennis over de paleontologie.

3) De sentimentele waarde
Eveneens een zeer subjectief gegeven. Wat voor iemand een banaal fossiel is kan voor de ander zeer betekenisvol zijn. De gekoppelde herinneringen zijn hier van primair belang en zijn uiteraard gekoppeld aan een specifiek persoon.

Kortom 3 verschillende perspectieven om de 'waarde' van een collectie te bekijken.

Denk eens na over volgende vragen:

Wat is de waarde die je kleeft op een verzameling dode organismen uit de grond?
Heeft iets dat je zelf in de bodem kan vinden echt een intrinsieke financiële waarde?
Stijgt de waarde van een fossiel of een collectie omdat ze eventueel van wetenschappelijk belang is?
Het veilen van unieke fossielen zodat ze voor de wetenschap onbereikbaar blijven voor onderzoek, is dat een goede manier om om te gaan met natuurhistorisch erfgoed?
Zie je jouw collectie als een financiële beleging, of eerder als een erfstuk voor je nageslacht?
Moet je collectie ook na je dood samen moet blijven en kan ze als basis kan dienen voor wetenschappelijk onderzoek?

Stof tot nadenken

[sjaak]

Bij gekochte stukken aankoopbewijzen bewaren en nagaan bij je verzekeraar of het onder de inboedelverzekering valt of zelf laten taxeren bij dure en zeldzame stukken. Bij veel fossielen zal het vooral sentimentele en soms wetenschappelijke waarde zijn wat niet goed in geld is uit te drukken. Dit is geen hobby waar je rijk van wordt, eerder het tegendeel!

Wat de vragen betreft, mijn aanzet tot discussie:

- Wat is de waarde die je kleeft op een verzameling dode organismen uit de grond?
Dat kan commerciële, wetenschappelijk en/ of sentimenteel waarde zijn. Dat kan goed door elkaar lopen.

- Heeft iets dat je zelf in de bodem kan vinden echt een intrinsieke financiële waarde?
Ja, dat lijkt mij evident.

- Stijgt de waarde van een fossiel of een collectie omdat ze eventueel van wetenschappelijk belang is?
Geen idee. Vermoedelijk niet vanwege de volgende vraag.

- Het veilen van unieke fossielen zodat ze voor de wetenschap onbereikbaar blijven voor onderzoek, is dat een goede manier om om te gaan met natuurhistorisch erfgoed?
Lijkt mij niet zie de discussie rond dinoskeletten. Maar wat is uniek en wordt een fossiel ook daadwerkelijk onbereikbaar voor wetenschappelijk onderzoek in particulier bezit? Zal ook van de regelgeving van een land afhangen.

Zie je jouw collectie als een financiële belegging, of eerder als een erfstuk voor je nageslacht?
- Niet als belegging, tenzij je complete skeletten of schedels hebt.... Als je alle tijd en kosten meerekent verlies je er op. Ik ben bang dat ik mijn nageslacht er alleen maar mee bezwaar. Wetenschappelijke waard is ook maar betrekkelijk. Je doet het dus vooral voor je eigen plezier.

- Moet je collectie ook na je dood samen moet blijven en kan ze als basis kan dienen voor wetenschappelijk onderzoek?
Niet perse; sommige stukken kunnen daarvoor als basis dienen. Dat zal je dan wel zelf moeten regelen. Ik vrees dat het overgrote deel op den duur verspreid of verloren gaat maar misschien ben ik te pessimistisch. Bij handelaren, op markten en ook op dit forum zie je dat al bij verzamelingen die door de erven of verzamelaars zelf van de hand worden gedaan. Als voorbeeld de vele zoogdier fossielen van de Zuid Hollandse kust waar de musea zo vol mee liggen dat die gratis of tegen 1 euro weggegeven worden en erfgenamen, vrees ik, niet zitten te wachten op tien verhuizendozen vol bot en kiesfragmenten.

[nifrec]

Voor de wetenschappelijke en persoonlijke waarde heeft verzekeren niet veel zin denk ik.
Maar wetenschappelijke waarde zou je, denk ik, wel deels veilig kunnen stellen door het fossiel grondig te fotograferen, afgieten, natekenen, etc.
Ik heb wel gehoord dat wetenschappers sommige fossielen in kleine plakjes zagen en die één-voor-één fotograferen: dan is het fossiel zelf ook helemaal verloren, maar heeft wel wetenschappelijk mogelijk nuttige informatie opgeleverd.
Zelf probeer ik mijn beste vondsten te fotograferen (al heb ik de afgelopen tijd zoveel schelpen op Kaloot gevonden dat ik iets selectiever moet zijn...).
Natuurlijk kan je geen chemische of microscopische analyse doen (ik durf niet te zeggen voor groot het deel van de onderzoeken is waarvoor dit nodig is, ik ben immers nog maar een leek), maar digitale fotos kan je wel makkelijk back-uppen.

En de ervarings waarde, die gaat niet verloren als het fossiel dat wel is. Hierbij bedoel ik vooral de dingen die je leert bij het zoeken, determineren en/of prepareren.

Dit beantwoordt natuurlijk niet de orginele vraag of het de moeite is dure (in geld) fossielen te verzekeren .

[PachyWhatnotOdon]

Ik denk dat de vraag of het de moeite waard is je verzameling te verzekeren vooral afhangt van of je fossielen als handelsgoed en investering ziet, alsook de marktwaarde van individuele stukken uit die verzameling. Uiteraard heeft iets dat je uit de grond haalt intrinsieke waarde, anders waren er geen mijnen. Maar in mijn ervaring werkt de marktwaarde van fossielen net als met Kunst: het is maar wat iemand er bereid is voor te geven. Daarbij zijn inderdaad zeldzaamheid en esthetiek primair bepalend, en kun je dingen zoals preparatie en restauratie toepassen om deze factoren, en dus prijs te beïnvloeden. Echter ook: iets waar je zelf hevig in geïnvesteerd hebt, hoeft niet bij doorverkoop dezelfde (of zelfs hogere) prijs op te brengen. Dit is geheel afhankelijk van de afzetmarkt waar je toegang toe hebt en kan door vele externe factoren beïnvloed worden - waaronder nieuwe wetenschappelijke inzichten en wijzigende wet- en regelgeving. Belangrijk hierbij is ook op te merken dat als het op esthetiek aankomt en goed preparateur zelfs van het meest fragmentarische fossiel weer een goed ogend stuk kan maken.

Nu we besproken hebben hoe de commerciële waarde van een fossiel tot stand komt, kunnen we gaan kijken naar de noodzaak tot eventueel verzekeren. Net als met Kunst zullen hier ongetwijfeld meerdere mogelijkheden toe zijn, waaronder het overleggen van de aankoopbewijzen. Mogelijk dat deze kunnen en worden meegenomen in het berekenen van de dagwaarde van een fossiel. Maar compleet representatief is dat niet: vanwege bovenstaande regels omtrent afzetmarkt zijn sommige handelaren namelijk in staat fossielen voor tien of meer keer de aanschafprijs door te verkopen. Slimme verzekeraars zouden daarom best taxateurs kunnen inzetten in plaats van op aankoopbewijzen af te gaan, omdat het met laatstgenoemde makkelijk is te frauderen - en hoe komt je verzameling dan uit de bus? Ook is veel goed te restaureren tegen vaak behoorlijk lagere kosten - waarmee jij als eigenaar van het fossiel waarschijnlijk wel waarde op het fossiel kwijtraakt, maar de esthetiek mogelijk niet aangetast wordt. Al met al zal je dus goed naar de manier van verzekeren en naar de verzekeringsvoorwaarden moeten kijken alvorens je een passende verzekeraar vindt.

Omdat ik mijn fossielen vooral om hun wetenschappelijke fossielen niet sentimentele waarde waardeer, en de commerciële waarde zo weinig over de vervangingswaarde zegt (als de stukken überhaupt al te vervangen zijn), heb ook ik mijn verzameling niet speciaal verzekerd. Wel heb ik me vaak afgevraagd om ik dit wel zou moeten doen... Hierbij is diefstal mijn grootste - maar waarschijnlijk onterechte - zorg, omdat schade, zoals gezegd, vaak wel te herstellen valt, al is het maar tot op zekere hoogte.

Ik begrijp dat ook dit je vraag misschien niet helemaal beantwoord, maar misschien helpt het...

[Martin]

Bedankt voor het meedenken! Ik heb een afspraak gemaakt mijn mijn assurantie adviseur om mij verder te laten informeren.

Naast een emotionele waarde vertegenwoordigt een verzameling toch zeker ook een financiële waarde. Deze is in normaal gezien verzekerd binnen de inboedelverzekering, hieronder vallen alle roerende zaken die tot de huishouding behoren, maar die niet aan het huis vastzitten. Met andere woorden: het zijn alle spullen in je huis die je kunt verhuizen of verwijderen (zonder je huis te beschadigen). Hieronder valt dus ook je verzameling. Maar let op: bij een verzameling die veel geld waard is, is het niet vanzelfsprekend dat die ook volledig gedekt wordt door je inboedelverzekering. Een verzameling is normaal gezien binnen de inboedelverzekering verzekerd tot een bepaald maximumbedrag. Deze drempelwaarde kan per verzekeraar verschillen en ligt vaak tussen de 12.000 en 15.000 euro. Als de waarde van een verzameling zeer hoog is en je collectie wordt gestolen of raakt beschadigd, dan bestaat de kans dat je inboedelverzekering deze niet volledig vergoedt. Voor collecties met een geldwaarde die (ver) boven dat maximale bedrag uitkomt, kan het daarom zeker interessant zijn om een speciale verzamelingverzekering af te sluiten. Je kan dat doen door het bedrag op te geven waarvoor je je verzameling wilt verzekeren. Je moet dat wel kunnen staven met een taxatierapport. Een dergelijk rapport kun je niet zelf maken; dat mag alleen een erkend taxateur. De kosten van een taxatie bedragen al gauw enkele honderden euro's. Een taxatierapport is drie tot zes jaar geldig. Een ieder moet dan ook voor zichzelf bepalen of een dergelijke opwaardering van de inboedelverzekering (met extra taxatiekosten) gewenst is. Ik kan mij goed voorstellen dat liefhebbers die met regelmaat stukken aankopen voor hun verzameling toch niet graag hun investeringen verloren zien gaan bij brand of diefstal. Ik ken mensen die door inbraak hun waardevolle bezittingen inclusief postzegelverzameling kwijt geraakt zijn. Als pleister op de wond is het dan toch fijn om in elk geval een deel van het geïnvesteerde geld terug te ontvangen, al is het maar om de hobby weer op te kunnen pakken en een dergelijk vervelend incident te verzachten.

[PachyWhatnotOdon]

Tja, ik weet het wat dat betreft niet. Maar dat komt, denk ik, vooral doordat ik mijn verzameling niet als financiële investering zie. Als de stukken kwijt of kapot zouden raken is dat natuurlijk eeuwig zonde, maar vervangen zal niet makkelijk gaan - fossielen zijn immers allen uniek, elk met hun eigen eigenaardigheden. Eens kapot of gestolen zijn ze hun wetenschappelijke waarde kwijt, en dat is toch vooral waar ik voor verzamel. Hoe het aan het eind van mijn leven/mijn verzamelen met mijn verzameling moet heb ik dus ook totaal nog niet op mijn netvlies. Terug de markt op en verkopen? Wat mij betreft is het ook zeker een begerenswaardige optie de collectie aan een museum te schenken, dan wel er een op te richten.

Maar bedankt voor het uitzoekwerk! Er zullen ongetwijfeld leden zijn die wat aan bovenstaande informatie hebben.