Bryozoa uit het Limburgse Krijt (Deel 2)

[hubertus68]

Hoi Luc,

bedankt voor de informatie. Ik denk dat de foto's in Voigt, 1930 maar een avicularium tonen. Onder deze verloopt de gymnocyste iets naar binnen. Vandaar de illusie.
Ik zal de Pergens-collectie induiken, om een vergelijkbaar stuk te vinden. Dan zijn wij een stap verder.
Het probleem is namelijk dat de naam (Membranipora irregularis vide Voigt) niet geldig is, omdat deze 1839 door Hagenow voor een andere soort introduceert werd.
Kwa uiterlijk ga ik ook bij deze kolonie voor een Stamenocella. Interessant zou echter wel nog zijn, of er aperturale stekels aanwezig zijn. Dit is met de bino niet altijd te zien. Hou het stuk dus gerust in jouw achterhooft, om het eventueel via de SEM te kunnen onderzoeken.

Beste Groeten,
Oliver

[Lugo]

Hoi Oliver,

bedankt voor de feedback.
Dit is inderdaad een kandidaat voor de SEM; spijtig genoeg kan ik er morgen niet bij zijn.
Maar ik heb nog eens onder de bino gekeken op X40 vergroting en de lichtinval laten variëren.
En op de rand van heel wat aperturae zijn dan 4 tot 6 minuscule stekeltjes te zien. Maar met mijn fototoestel krijg ik die nooit zichtbaar.
Hopelijk zit er een gelijkaardig specimen in de Pergens collectie.

Beste groeten

Luc

[Lugo]

Hier nog de foto's van twee specimen.

De eerste drie foto's geven een beeld van een fragment van Crisina geometrica ( v. Hagenow, 1851 ). Dit stuk is zeer goed bewaard en vooral op foto 2( dorsale zijde) en foto 3 ( laterale zijde ) zijn de details mooi bewaard. Op de eerste foto is te zien dat de buisvormig verlengde mondopeningen ook nog vrij intact zijn.

Van het tweede specimen ( foto 4 en 5 ) heb ik een sterk vermoeden dat het een Heterocrisina communis ( d'Orbigny, 1852 ) is, omwille van de volgende kenmerken: er is vooreerst de afgeronde frontale zijde met vervolgens de schuin aflopende laterale zijdes, waarop korte afwisselende rijen van mondopeningen zitten met een duidelijk peristoom. Op de dorsale zijde zijn korte kenozooecia te zien, die dunne naar buitengerichte groefjes vormen. De doorsnede van een takje is driehoekig.

Lugo

[hubertus68]

Hoi Luc,

mooi exemplaar dat eerste. Inderdaad een Crisina geometrica.

Het tweede is een verkalkde, afgerolde Reteporidea. De doorsnede van H. communis is niet driehoekig, omdat de dorsale zijde afgerond is. Kijk maar eens op plaat 750 bij d’Orbigny. Daarnaast duiden de langs verlopende kielen (tussenschoten van de zooecia) op de frontal-laterale zijdes meer op een Reteporidea. De beste kanshebber is Retporidea lichenoides. Maar dit is zonder gonozooid niet zeker te zeggen.

Beste Groeten,
Oliver

[Lugo]

Hoi Oliver,

bedankt voor jouw reactie en verduidelijking. Ik volg jouw analyse en de tekening van d'Orbigny is inderdaad duidelijk.

beste groeten

Luc

[KoenJ]

Het zijn weer mooie foto's heren! Schiet het al op met jullie boek?

[Lugo]

Bedankt voor de reactie, Koen.
Het boek schiet inderdaad goed op en wij zitten nu al een heel eind boven de 100 beschreven soorten met bijhorende verhelderende foto's. Maar Oliver kan ongetwijfeld een beter beeld geven van de stand van zaken, want hij doet het ontwerp en beheert alle informatie.
En bovenstaande foto's zijn van een specimen, dat wij ook nog kunnen toevoegen aan onze lijst. Het betreft Reticulipora ligeriensis d'Orbigny, 1851. Dit is een weinig voorkomende, korstvormende soort, die zeer fragiel is en daarom niet zo frequent in deze goede bewaartoestand wordt aangetroffen. Met veel dank aan Mart ( Caveman ), die mij dit exemplaar schonk tijdens de laatste ENCI excursie.

Lugo

[hubertus68]

Hoi Luc,

mooie vondst. Maar het gaat echter om de spons Acanthochaetetes favosites (Oppenheim, 1899). Deze is kwa vorm makkelijk te verwisselen met koralen of sommige bryozoa soorten.
Hier een link naar een specimen, dat ik een tijd geleden in de Meerssen memver gevonden had: https://www.fossiel.net/id_system/fossi ... =6000-0092

Beste Groeten,
Oliver

[Lugo]

Hoi Oliver,

dit beantwoordt heel wat van mijn vragen. En ik ben er duidelijk ingetrapt, want er zijn heel wat gelijkenissen met R. ligeriensis.

Bedankt in elk geval voor deze correctie en verduidelijking.

Lugo

[Lugo]

Deze twee zeer fragiele specimen zitten gelukkig op een klein stukje schelp, waardoor zij toch min of meer heelhuids uit het gruis konden worden geraapt.
Het mosdiertje op de eerste foto toont heel veel gelijkenis met Defrancia disticha, beschreven door von Hagenow in zijn werk van 1851. Deze naamgeving wordt inmiddels als "invalid" aangegeven, maar er is ook een klein verschil met de beschrijving van die soort. In die zin dat bij D. disticha de bundeltjes van cellen ( meestal opgebouwd uit twee rijen ) ontspringen in het centrum van de kolonie. En dat is hier niet echt het geval. Daardoor voldoet dit specimen eerder aan de beschrijving van Actinopora brongniarti ( Milne-Edwards, 1837), hetgeen trouwens ook door v. Hagenow in zijn monographie zo wordt aangegeven.
Op dit specimen zitten ook twee broedkamers.

De tweede foto toont een mooie, maar zeer fragiele cribrimorphe soort, behorend tot het genus Tricephalopora. Hopelijk lukt het om met een SEM foto later dit specimen op soort te determineren.

Lugo

[Bewerkt door Lugo op 26-04-2017 om 19:11 NL]