Een bot met een verhaal!

[Mcgyver]

Graag wou ik deze met jullie delen. Het betreft een paardebot uit de Schelde uit de periode '88-'89 toen ik daar redelijk wat pleistocene botten heb gevonden.
Op de eerste foto ziet men eigenlijk direct rechts op het gewrichtsuiteinde al bijtsporen, deze zijn van hyena. maar wat interessanter is zijn de kerven die er op staan. Deze zijn vervaardigd met een vuurstenen werktuig bij het ontvlezen en het doorsnijden van de spieren en pezen. Ze zijn allen parallel, diep en dun. Typisch wat men van een vuurstenen werktuig mag verwachten. Ik heb trouwens in deze periode op bijna diezelfde plek een scherpe microliet gevonden.Wat we weten over die periode zijnde Magdalenien is dat rendierjagers vaak in onze streken vertoefden echter zonder permanente nederzetting, dit was bij ons maar laat in het Neolithicum. Het paard is bejaagd en gedood door jagers, ontvleesd en het karkas zal dan zijn bebeten door aaseters als de hyena. En dat is nu net waarom ik zou in oude botten ben geinteresseerd, vanwege het verhaal erachter.

Mvg,

Dirk

[Theo]

Mcgyver schreef:
Graag wou ik deze met jullie delen. Het betreft een paardebot uit de Schelde uit de periode '88-'89 toen ik daar redelijk wat pleistocene botten heb gevonden.
Op de eerste foto ziet men eigenlijk direct rechts op het gewrichtsuiteinde al bijtsporen, deze zijn van hyena.

- Ik denk niet dat dit door een hyena is gedaan, een dier als een hyena zou dit paardenbot gewoon kraken en opeten, niet een paar krasjes maken.
kan evengoed door en wolf, vos of zelfs de eerste gedomesticeerde hond zijn geweest.

[Mcgyver]

Dank je Theo, ik neem aan hyena vanwege andere vergelijkbare bijtsporen op andere botten die ik heb en deze waren door een deskundige aangeduid als zijnde hyena. Naast dit bot zijn ook mammoet en andere ijstijdresten gevonden dus ik paste het geheel in die tijdscontext. De breedte van de grootste duidelijke sporen is ongeveer 5 mm, maar je hebt gelijk het is niet 100 procent zeker. Maar die krasjes van het vuurstenen werktuig wel, dat is bevestigd door iemand van de archeologische dienst.
Het is ook wel zo dat in een moeilijke tijd of voedselschaarste actieve jagende rovers zich ook te goed doen aan aas dus de mogelijk blijft open ja.

Mvg,

Dirk

[cru84]

Dat zijn idd snijsporen!

[Mcgyver]

Dank je Marc. Het is heel tja, zeg maar inspirerend als ik denk dat ik vandaag nog langs de Scheldedijk ben gewandeld op die plaats waar ik dat bot toen heb gevonden. Te weten dat er dan daar pakweg 12.000 jaar geleden mensen bezig waren met overleven doet je wel eens stilstaan bij je eigen bestaan. Ik weet het, ik ben wat een romanticus wanneer het daar op aan komt maar het is toch zo niet?
Anyway, om wat meer te leren over vuurstenen werktuigen heb ik een boek besteld van J.De beuker, archeoloog, over vuurstenen werktuigen, ontstaan, technieken ed.

Nog een fijnekerst allemaal!

Mvg,

Dirk

[sjaak]

Dat zijn de krenten uit de pap!
Ik kijk ook vaak naar snij of knaagsporen op bot. Het bewerkte Eurogeul materiaal lijkt niet tot nog toe niet veel verder te gaan dan mesolitisch.

[Mcgyver]

Hallo Niels, ja ik denk dat ik veel geluk heb gehad om zoiets dan te vinden. Het is wel leuk vind ik om dan hetzelfde bot vast te houden waar onze voorouders mee bezig zijn geweest, geeft een beetje een kick hé:)

Ik ben deze week met vakantie en ga proberen om nog eens langs te gaan bij de archeologische dienst om nog wat meer te weten te komen. Het is zo een van die dingen die blijven hangen snap je.

prettige kerst verder!

Mvg,

Dirk

[johanp]

Ha Dirk,
Ik wilgraag nog een mogelijkheid toevoegen.
De krasjes zijn steeds klein, met twee paralel lopend en kort. Dat doet mij ook denken aan knaagdiersporen. Er zijn al veel knaagdiersporen gevonden op pleistocene en recente botten. Blijkbaar gebruiken ze die botten om hun tanden te scherpen of om wat kalk op te doen.

gr johan

[Theo]

herten knagen ook aan botten ook om de kalk

[Mcgyver]

Dat is correct. Allerlei dieren knagen aan botten. Ik heb een ruime collectie hedendaagse botten verzameld op tal tochten en ook van in Planckendael toen ik daar gidsenopleiding heb gevolgd. Dit is handig als referentiemateriaal. Ik heb mijn eindwerk natuurgids zelfs gemaakt rond prooiresten van vossen. Theo heeft denk ik gelijk wat zijn eerste assumptie betreft. Vermoedelijk is het bot, nadat het dier is gedood en ontdaan van vlees, aan de begeleidende hondachtigen, zijnde de eerste canis familiaris, gegeven. Ik ben terug gaan kijken naar bijtsporen van wolven op botten en de tandafdrukken komen vrijwel overeen. Mijn eerste indruk van hyena was dus fout, ik had me wat laten leiden door de tijdsperiode alsook ander materiaal. Laten we aannemen dat die eerste gedomesticeerde honden qua grootte ongeveer gelijk zijn aan onze hedendaagse europese wolf dan is er een match. Knaagdiersporen echter liggen direct naast elkaar en zijn, afhankelijk van het dier wisselend van enkele milimeters, muis en rat, tot breder zijnde eekhoorn, bever ed. De dieren knagen erop alsook op gewei om extra calcium binnen te krijgen. Daarom vind je na verloop van tijd van een afgeworpen gewei bijna niets terug. Ik heb een mooi voorbeeld van zulk een knaagdierspoor op een fossiel dijbeen van een wild zwijn, ik zal morgen dit er ook bij zetten.
Bedankt voor jullie reacties en goede nacht verder.

Mvg,

Dirk