Vuistbijl frankrijk.

[donckey]

Wel Frederik,

Mag ik je dan wensen dat je snel weer beter wordt en dat je na het lezen van mijn veel te uitgebreide reactie niet opnieuw in een dip geraakt.

Peter

[sjaak]

Ik vindt het geweldig al die info. Dank daarvoor!
Als je daar zin en tijd voor hebt zou het voorstel van Frederik om het te integreren tot een artikel op de site zeer welkom zijn. Per slot van rekening kunnen artefacten door het hele land gevonden worden, van akker tot strand.

[Extincthunter]

donckey schreef:
Vondst mogelijkheden en vondst locatie.

Er schuilt inderdaad een gevaar in het feit dat ikzelf veel in Spiennes heb verzameld.
Al lijkt het artefact van Stefaan veel op de halffabrikaten uit Spiennes, dan hoeft het nog niet te betekenen dat deze daadwerkelijk van deze locatie komt en niet van een andere locatie waar dit soort halffabrikaten werden vervaardigd. De foto lijkt weliswaar veel van de karakteristieke kenmerken van het Spiennesvuursteen te hebben, maar eigenlijk zou je het stuk in de hand moeten hebben. En ook dan is het nog moeilijk om zonder geavanceerde technieken met een 100% zekerheid te kunnen aantonen dat het in Spiennes gevonden is.
aan de andere kant zijn er enorme hoeveelheden artefacten in bijvoorbeeld de vorm van halffabrikaat bijlen en delen daarvan in Spiennes gevonden (tienduizenden) In Spiennes heeft gedurende een zeer lange periode mijnbouw en productie plaats gevonden. Bovendien was deze vindplaats algemeen bekend, zeker bij de amateurarcheologen. Ook was/is er veel informatie beschikbaar over de exacte plaats waar je de artefacten kon aantreffen. En last but not least heb ik in de tijd dat ik er nog zocht, nooit zelf meegemaakt of van anderen gehoord dat zoekers niet welkom waren. Uiteraard zocht ik niet op ingezaaide akkers en heb meerdere malen toestemming gevraagd en gekregen als er landbouwers aan het werk waren.

Als er dan een artefact opduikt zoals Stefaan laat zien dan is de kans redelijk groot dat deze in Spiennes is gevonden.

Over de typologie kan gezegd worden dat juist het vele vergelijkingsmateriaal dat ter beschikking staat, een positieve ID over het soort werktuig/artefact zeer waarschijnlijk maakt. Hierbij is de lokatie Spiennes ook minder relevant omdat op meerdere andere neolitische vuursteenmijnbouwlocaties zoals Rijckholt, Rullen, Champi....., omgeving Le Grand Pressigny ed ook veelvuldig bezocht zijn. De typologische kenmerken van de halffabrikaat bijlen en de tijdens de productie gebroken bijlen zijn op al deze locaties nagenoeg hetzelfde. Dus voor mij is het zeker dat het artefact van Stefaan een gebroken neolitische bijl of pic is en dat de vindplaats Spiennes zeer voor de hand ligt. Een paleolitisch werktuig lijkt mij gezien het ontbreken van de karakteristieke patina, de typologie en de bewerkingskenmerken uitgesloten.

Pfffffff dat was toch nog een pittig karweitje

Stefaan, ik hoop dat je iets meer te weten bent gekomen over jouw artefact. Als je wilt mail ik je een lijst met literatuur en Websites zodat je een en ander kan nalezen en checken.
Frederik, ik hoop dat ik in ieder geval voor een deel antwoord gegeven heb op je vragen en nieuwsgierigheid.

Peter

Hier heb ik zeker wel wat aan hoor!! Bedankt!
Om op een vorige vraag van jou te antwoorden de plaats waar de bijl gebroken zou zijn is qua kleur inderdaad bijna identiek aan de rest van de bijl.
De extra info is zeker nog welkom hoor.
Al ga ik dit nog eens op mijn gemak moeten doornemen.
( zit nu op de trein richting werk )

Stefaan.

[Jeremy]

dag Peter,

proficiat en dank je wel met deze uitgebreide uiteenzetting! Meer van dit niveau!

groetjes
Jeremy

[Lugo]

Inderdaad .

Peter,

deze uitvoerige en deskundige uitleg over vuurstenen werktuigen tilt het niveau van dit forum een stuk naar boven. Proficiat.

Lugo

[hubertus68]

Beste fossiel.netters,

hier nog een beetje informatie (alhoewel niet zo uitgebreidt als die van Peter) over vuurstenen en werktuigen. http://www.steine-scherben.de/thema4a.htm#spiennes
De teksten zijn helaas op duits, maarja...

Ik heb een paar exemplaren van neolithische werktuigen afkomstig uit Aken in mijn verzameling. Als jullie willen kan ik ze graag hier tonen. Maar misschien is het beter hierover een berichtje in de "Off-topic hoek" te plaatsen??

Groeten
Oliver

[donckey]

Bedankt voor de reacties!

Ik heb deze reactie in een klein dagje gefabriceerd als bijdrage aan dit topic. Volgens mij is het taalgebruik en het nivo niet echt artikelwaardig, Heb trouwens nog wel een belangrijke aanvulling als het gaat om kleur, glans en patina.

"vers" vuursteen lijkt altijd enigzins dof, vergeleken met vuursteen dat nu of in het verleden lange tijd aan of nabij het oppervlak heeft gelegen.

De vettige glans op vooral zeer oude (paleolithische) artefacten wordt in het algemeen aangeduid als "windlak". Volgens de gangbare theorieën is deze windlak ontstaan doordat in tijden met zeer weinig vegetatie (bijvoorbeeld ijstijden) de artefacten door wind, beladen met zand- en stofdeeltjes, als het ware gezandstraald en gepolijst wordt. G.J. van Noort heeft met uitgebreid onderzoek aangetoond dat artefacten die in weer en wind hebben gelegen, juist geen glans hierdoor krijgen maar juist dof worden. De vettige glans wordt door een heel ander proces veroorzaakt, namelijk het oplossen van silicium in bepaalde omstandigheden in de bodem (vooral basische omstandigheden, zoals kalkrijke grond) ), dat in de vorm van een hydrogel wordt afgezet op het oppervlak van bijvoorbeeld oude artefacten. Het "glasachtige" laagje dat zo ontstaat bestaat uit "hyaliet" en vlgs van Noort is de term "hyaliet-glas of glans dus beter op zijn plaats. Overigens is hiermee ook de vettige glans te verklaren op zeer oude werktuigen die waarschijnlijk nooit of slechts korte tijd aan het oppervlak hebben gelegen.

Zoals uit bovenstaande blijkt, vinden er aan het oppervlak van vuurstenen werktuigen in de ondergrond vele chemische processen plaats. Voor jonge artefacten, bijvoorbeeld uit het neolithicum, geldt dit natuurlijk ook! Door het oplossen en afzetten van silicium en vaak andere mineralen zien we dat "de kleur" van het oppervlak van vuurstenen werktuigen wordt veranderd, de vettige glans ontstaat pas na lange, lange tijd.
De witte (wittige tot witblauwe) kleur van veel van de Spiennes werktuigen komt omdat deze artefacten, sinds hun vervaardiging, zijn achter gelaten in de komvormige werkplaatsen waarin ook zeer veel kalk aanwezig was. Ook in deze kommen vonden/vinden chemische bodemprocessen plaats De samenstelling van de bodem ter plaatse en het soort chemische processen heeft gezorgd voor de min of meer wittige patina. Deze artefacten verschillen ook duidelijk van kleur, metaaloxidatie vlekken en glans ten opzichtte van artefacten die niet uit zulke kommen komen en al veel langere aan/of nabij het oppervlak liggen. De term "vers" wil dus zeggen dat deze artefacten recentelijk door ploegen uit hun insitu-positie in de kommen aan het oppervlak zijn gekomen. Toch kunnen er lokaal grote verschillen in de mate van verkleuring voorkomen. Zo heb ik twee delen van een pre-historisch gebroken halffabrikaat bijl gezien die uit dezelfde kom van een mijningang kwamen, die perfect aan elkaar paste maar een totaal andere kleurpatina hadden.
Het feit dat het artefact van Stefaan zowel op het oppervlak als de breuk dezelfde kleurpatina heeft, laat zien dat dit artefact dus al gebroken was toen het proces van verkleuring begon.

Peter.

[donckey]

hubertus68 schreef:
Beste fossiel.netters,

hier nog een beetje informatie (alhoewel niet zo uitgebreidt als die van Peter) over vuurstenen en werktuigen. http://www.steine-scherben.de/thema4a.htm#spiennes
De teksten zijn helaas op duits, maarja...

Ik heb een paar exemplaren van neolithische werktuigen afkomstig uit Aken in mijn verzameling. Als jullie willen kan ik ze graag hier tonen. Maar misschien is het beter hierover een berichtje in de "Off-topic hoek" te plaatsen??

Groeten
Oliver

Oliver,

Geweldig artikel wat je daar laat zien. Die foto's en beschrijvingen over de soorten
( maas)vuursteen en hun "anwendung" passen perfect bij mijn reactie. Bedankt hiervoor.
Ik zou graag jouw werktuigen willen zien. En je hebt gelijk, volgens de geldende regels zou archeologie en dus ook dit topic "Off-topic"geplaatst moeten worden. Ik ben de beheerders echter dankbaar dat ze dat in dit geval nog niet hebben gedaan. Off-topic betekent immers dat het over een tijdje verwijderd zal worden. Ook is mijn ervaring dat fossielzoekers/verzamelaars bij het beoefenen van hun hobby ook vaak in aanraking komen met de archeologie, net als bijv. mineralen. Misschien archeologie koppelen met het onderwerp mineralen of gesteenten???? Zodat de nadruk van dit forum op fossielen blijft liggen, maar fossielverzamelaars ook hun vragen en vondsten kwijt kunnen zonder lid te worden van andere gespecialiseerde forums.

Peter