Haaientand Geulhemmerberg K-Pg grens

[TheRock]

Voor mijn Bacherlorthesis ben ik naar Geulhem afgereisd, een dorpje een paar kilometer ten oosten van Maastricht, toegeweest om daar burrows te sampelen van de daarliggende Krijt-Paleogeengrens.

Deze sampels zijn genomen in de hoop microkrystieten te vinden die te relateren zijn aan de meteoriet die een einde bracht aan het Krijt. Jammer genoeg is er geen hard bewijs gevonden dat resten van de meteoriet in deze sectie liggen. Echter heb ik wel bij het uitzuren (met mierenzuur) de volgende haaientand gevonden.

De tand is zo goed als compleet op een enkele beschadigingen aan de tand na. Zou iemand met meer kennis over haaien uit het Maastrichtiën/Daniën wellicht enig idee van welke haai dit zou zijn geweest?

Foto 1: Vooraanzicht haaientand
Foto 2: Achteraanzicht haaientand
Foto 3: De haaientand met een aantal andere vondsten uit de grot.

[Indagator]

Hoi,

Het is vooralsnog voorzicht aangezien een van de kleine tanden een lichte twijfel brengt of het wel krijt is en niet Paleogeen. Namelijk het tandje links onder.

Het is een carcharias, met nog enige twijfel Palaeohypotodus bronni.

tandje rechts onder: Coupatezia fallax
tandje rechts boven: Anomoeodus sp.
tandje links onder: ?
tandje links boven: ?
Beide close-up graag.

Groeten,
Arno

[hubertus68]

Hallo "the Rock",

de fotos zijn tamelijk slecht voor een determinatie, je zal dus betere
fotos moeten plaatsen. Maar ik ga het toch proberen:

De grote tand lijkt mij een Serratolamna te zijn.

De kleine tanden op de laatste foto zouden deze kunnen zijn:
- Palaeogaleus faujasi (linkse rij naast de grote tand)
- rechts boven: Paralbula sp. (met een groot vraagteken)
- rechts onder: niet duidelijk. Zou Coupatezia of Rhombodus kunnen zijn.
De foto is te slecht...

Groten, Oliver

[TheRock]

Besten,

Ik was het meest nieuwsgierig naar de grotere tand, vandaar de foto's van niet al te hoge kwaliteit denkende dat dat voor die genoeg is. Binnen nu en een paar dagen wanneer ik weer thuis ben zal ik wat closeup foto's maken van alle individuele tanden!

Het zijn allen tanden gevonden boven de K-Pggrens waarvan bekend is dat er veel reworked krijtmateriaal in te vinden is.

Erg bedankt in ieder geval voor jullie reacties! Ik stel het zeer op prijs. Hopelijk als ik wat betere foto's plaats kan er een unaniem antwoord komen op de soortendeterminatie.

Groeten,

Riemer

[Bewerkt door TheRock op 19-06-2015 om 08:12 NL]

[Frederik]

Boeiend!
Die grote tand ziet er wel niet erg herwerkt uit, met zo'n gaaf bewaarde snijrand?

[TheRock]

Het afzettingsmilieu van de locatie is geïnterpreteerd als een lagune die met de grote stormen/tsunami's opgewekt na de inslag van de meteoriet veel grover materiaal bevatten. De stratigrafische opeenvolging vanaf de Krijt-Paleogeengrens die in de grot ontsloten ligt bestaat uit een serie van 5 (soms opgesplitste) kleilagen die afgewisseld worden door grove lagen uit zeer energierijke milieu's. De haaientanden komen allemaal uit burrows in de hardground in de K-Pggrens die al gemaakt waren voor de meteorietimpact óf uit het contactoppervlak met de hardground in de lagere delen. Dit grensvlak wordt ook wel de Berg en Terblijt Horizon genoemd.

Bij het herwerken van deze tanden is af te vragen of het zo genoemd kan worden. Je kan het je voorstellen als kalkrijk zand dat tientallen meters verderop vóór de impact is afgezet, inclusief wat haaientanden. Dit losse sediment wat eigenlijk nog uit het Krijt komt is vervolgens verspoeld samen met sediment en haaientanden uit het Paleogeen. De tand is inderdaad nog heel gaaf dus wellicht klopt mijn definitie van herwerken hierbij niet helemaal..

Op foto 1 kan je het blok zien wat wij uit de wand hebben gehaald om de stratigrafie aan te gaan bepalen. Op foto 2 zie je een overzicht van de stratigrafie, hierbij worden er in plaats van 5 zelfs 7 kleien aangekaart. Die laatste twee kleien zijn niet in de Geulhemmergroeve te herkennen op de locatie van mijn veldwerk, maar zijn wel ontsloten in de nu gesloten Curfs Groeve.

Over de fossielen! Jammer genoeg kan ik er niet écht duidelijke foto's van krijgen. Echter heb ik een poging gewaagd voor allen zo goed mogelijke foto's te leveren.
Foto 3: Raar gevormd tandje, tandje van rog? Vooraanzicht
Foto 4: Achteraanzicht
Foto 5: Klein tandje, lijkt zeer kleine tandjes links naast de hoofdtand te hebben. Vooraanzicht
Foto 6: Vooraanzicht in hand genomen.
Foto 7: Achteraanzicht
Foto 8: (mislukte) Poging om kleinste tandje op de foto te nemen. Vooraanzicht.
Foto 9: Tandplaat van een beenvis? Heb meerdere van dergelijke tanden nog in de samples zitten. Vooraanzicht
Foto 10: Achteraanzicht
Foto 11: Grotere Haaientand vooraanzicht, links van de hoofdtand lijken twéé bijspitsen te zitten. Één grotere en een hele kleine. Rechts zit één bijspits. Vooraanzicht
Foto 12: Achteraanzicht
Foto 13: Zijaanzicht. Duidelijk te zien dat de tip een kromming maakt.
Foto 14: Iets scherper beeld van de voorkant van de grotere haaientand. Hier zijn de beschadigingen aan de tand erg goed te zien.

En mocht het mensen interesseren heb ik hier nog een foto van de groeve waar ik in ben geweest. Bovenin de kaart is het oosten! Het gebied waar ik mijn onderzoek heb gedaan is vrijwel zo ver als je kan naar het zuiden in de buurt van de kerk. Ik zou er nog zo een aantal posts over door kunnen schrijven, bijvoorbeeld over het onderzoek zelf. Maar gezien dat totaal niet meer gerelateerd is aan fossielen, laat ik dat voorlopig maar achterwege

Referentie foto 2:
Smit J., Brinkhuis H. 1996 The Geulhemmerberg Cretaceous/Tertiary boundary section (Maastrichtian type area, SE Netherlands); an introduction - Geologie en Mijnbouw vol. 75: 103

[Indagator]

Hallo Riemer,

eerste tandje wist ik al zeker maar is nu door de betere bevestigd Coupatezia fallax, Dit is inderdaad een rog. Tweede tandje is een gerolde Galeorhinus girordoti. De vissentand blijf ik bij Anomoeodus sp. en de derde tand kan ik nog steeds niets van maken is eigenlijk te breed voor een Palaeogaleus faujasi daarom neig ik meer naar Squatina hassei vergelijk hem daar eens mee.

Wat betreft de grote tand begin ik ik nu ook meer te neigen naar Serratolamna serrata. In ieder geval een mooie tand. Hopelijk heb ik je hiermee voldoende op weg geholpen naar een volledige determinatie van alle tanden.

Groeten,
Arno

[TheRock]

Hallo Arno,

Ik kan er zeker wat mee, ontzettend bedankt! Ik heb even gekeken en met een klein uitstekend puntje vooraan de derde tand, lijkt het inderdaad op de Squatina Hassei. Hopelijk kan ik na wat extra literatuuronderzoek een vermelding ervan maken in (desnoods de bijlage van) mijn thesis.

Groeten,

Riemer