Trip Marokko 2016

[Stijn]

Ik probeer vanuit Les Meteorites te liften tot Alnif. Als ‘witteke’ zal je wel snel meegenomen worden, hoorde ik. Maar tegen de middag aan bleek zowat alle verkeer uit toeristen en vrachtwagens te bestaan, en die stoppen niet. Allemaal wereldvreemde Fransen en Spanjaarden. Geen kans om mee te rijden. Pas na drie kwartier stopt er toch een auto. Ik heb geluk. Een Marokkaan van achteraan de 20, die een eigen bedrijfje heeft dat opleidingen geeft en machines en personeel voor de groeven en mijnen levert, geeft me een lift tot Alnif. We hebben een interessant gesprek onderweg. Het moest lukken, een geologisch getinte kerel die door een ‘local’ wordt opgepikt die door de geologie aan werk raakt. Na 10 minuten sta ik in Alnif. Hij wil zelfs een dirham voor de rit. Ik wens hem het allerbeste, en tot ziens!
Ik ga eerst langs bij de shop van Mohand Ihmadi, onze gids van 2011, die we elk jaar nog ontmoeten op Sainte-Marie-aux-Mines. Hij blijkt niet in zijn winkel, maar na een kort telefoontje van de ‘boy’ die zijn winkel openhoudt, komt hij afgesloft. Het is een hartelijke begroeting. We praten wat over de gebeurtenissen in de wereld, de rol van religie hierbij, en hoe zijn commerce gaat. Mohand is van opleiding geoloog en is een ietwat atypische Marokkaan. Een betrouwbare, althans uit mijn ervaring, en met een iets beter idee van hoe we nu met het uitroven van het Marokkaanse erfgoed om moeten gaan. We zijn het met elkaar eens: wat trilobieten betreft, zijn er niet veel problemen. Al zijn er wel couches die wel al voor 40 km zijn uitgegraven. Erger is het voor de koraalriffen, of de vertebraten-sites. Die zijn absoluut aan bescherming toe. Voor ze volledig ten prooi vallen van enkele geldwolven, en voor de wetenschap totaal verloren gaan. Hij zou maar al te graag enkele kleine musea zien ter plekke van de sites. Dat zou ook werk geven aan de lokale zoekers. Ik vind in zijn winkel twee leuke fossielen, een Midden Devoon goniatiet, en een nautilusje van KemKem, het Krijtplateau wat verderop. Ik zie ook veel mooi Cambrisch en Ordovisch materiaal, dat te koop wordt aangeboden. Naast allerlei geprepareerde Devoon trilobieten, en nog wat mineralen, zoals kwarts met hematiet uit een lokale ader. De stukken met epidoot op zijn al even uitverkocht zo blijkt. Spijtig, die had ik wel eens willen zien.
Ik vraag Mohand hoe het met zijn museum zit. In 2011 hadden we het immers niet te zien gekregen. En Dries (Fitch) en Patrick hadden we hier al veel over verteld. En voor dit museum maken ze al enkele jaren reclame op de beurs in Wezemaal (dit jaar in de Remy site te Wijgmaal!).
Mohand neemt me mee. We rijden heel even in een 40 (of meer) jaar oude Renault die bijna uit elkaar valt. We gaan ook nog even langs een bouwwerf waar plantjes voor dadelpalmen worden gekweekt. Mohand is ook hoofd van de lokale coöperatieve voor landbouw. Nog een huis verder is het museum. Nog is opbouw. Er is net werk gemaakt van de eerste verdieping en het dak op de gelijkvloerse verdieping. Er is ook een koele kelder gegraven waar later projecties kunnen worden gegeven. De voorbije maand zijn vier toiletten gebouwd. Met een septische put, want ten vroegste pas over twee jaar zou Alnif aansluiting kunnen krijgen op een rioleringsysteem. Maar er is nog werk. De ruwbouw is er bijna, de volgende stap is dan afwerking en vitrines.Het museum is omgeven door een mooie tuin met dadelpalmen waar je heerlijk kan vertoeven in de schaduw van de dadelpalmen. Op die manier zouden dan de lokale vrouwen hun handwerk kunnen tonen. En preparatie ateliertjes gehouden kunnen worden onder de dadelpalmen. Mohand hoopt hiermee zijn toekomst veilig te stellen en ook werk te geven aan 15-20 personen. Van een prachtig lokaal initiatief gesproken. Voor een fossielenmuseum moet je immers nog altijd naar Erfoud, 140 km verder. Eentje dat ik ook nog nooit heb kunnen bezoeken. Een volgende keer dan maar? We zien wel. Als alles naar behoren gaat, wordt in het voorjaar 2018 het 3 tot 4 jaarlijks samenkomen van cephalopoden specialisten in Marokko gehouden. Met zeker een excursie naar Erfoud en omstreken.
We praten nog wat na over verantwoord prepareren. Veel wordt hier immers door onkunde de verdoemenis ongeprepareerd. Of door slecht prep materiaal. Maar de tijd van de hamer en nagel lijkt wel voorbij. Ik merkte op veel plaatsen toch compressor en Wren stiften op. En af en toe ook een hoofdloep. Dat is toch beter dan met het blote oog structuurtjes van een halve mm proberen bloot te leggen. Kratervelden tot gevolg.
Mohand nodigt me nog even uit bij hem thuis. Meteen eten op tafel. Slaatje, tajine en het alomtegenwoordige platte brood, bijzonder lekker. Gevolgd door appelsienen.

[Stijn]

Na de lunch, het is ondertussen al ver voorbij 15h, besluit ik een ander winkeltje aan te doen. Dat van Brahim, zodat ik die goniatiet kan kopen die ik enkele dagen terug had gezien. En ja hoor, hij ligt er nog. Brahim weet maar al te goed hoeveel hij moet vragen voor fossielen. Maar ik krijg dan ook nog wel een speciallekke te zien, een ongeprepareerde ‘Harapes’ (=Harpes) met een goniatiet erbij. Van Issoumour. Nou die neem ik mee!
Brahim toont me ook nog een recente vondst van een vriend van hem. Een nautiloide die op de binneste winding grote stekels vertoont. Van het Devoon hoor ik. En met trilobieten(resten) in de woonkamer. Maar het stuk is al grotendeels geprepareerd. Kapot geprepareerd zeg maar. Een van de Britse professoren waar hij contact mee heeft, had hem gemaild dat dit wel eens Hercoceras kon zijn, en over het voorkomen van Hercoceras in Marokko kon hij nies vinden in de literatuur. Brahim’s vriend wou zelfs niet vertellen waar het stuk vandaan kwam. Uit schrik dat iedereen er zou gaan zoeken. Ik vraag of het stuk te koop is. Hij belt zijn vriend op en die wil er blijkbaar een astronomisch bedrag voor. Ik doe, wat later, en pas als ik uit zijn winkel vertrek, een tegenvoorstel. En zeg hem dat ik vrijdagnamiddag met Frederik langskom. Dat hij tegen dan zijn vriend maar naar de locatie vraagt, desnoods onder gesloten envelop, en een correcte prijs. Ik zeg hem dat ik wel interesse heb, maar geen grote portefeuille.

[Stijn]

Bij Brahim ontmoette ik nog de eigenaar van een groot preparatieatelier nabij Erfoud. Iemand die veel ongeprepareerd materiaal opkoopt en in zijn atelier kundig prepareert. Een goed contact voor de toekomst dus! Nadien probeer ik nog enkele andere winkels, maar de meesten ervan blijken toe. Vermoedelijk als gids op terrein. Helemaal aan het eind van de straat is er nog wel eentje open. Een zeer vriendelijke kerel, biedt me meteen thee aan. Hij heeft vanalles ongeprepareerd, maar daar heb ik geen oren meer naar. Uit sympathie, door het leuke gesprek dat we hebben koop ik nog een kwartskristalletje met hematiet op. Alle grotere specimens hebben immers mankementen. Ik krijg er zelfs nog eentje cadeau.
Nadien ga ik nog even langs bij Mohand, en slaag erin mee te liften met de barman van het hotel. Pas tegen 18h zal ik weer in Meteorites zijn. Een best vermoeiende dag.

[suffeleersT]

Zo te lezen heb je u zeker niet verveeld die dag Stijn. En goede contacten daar zijn altijd nuttig.

[Lugo]

Stijn,

een mooi relaas van een interessante namiddag.

Lugo

[Hieronymus]

Mannekes, ik heb hier al neig genoten van dit verslag. Keep it coming, ik blijf met alle plezier verder lezen.

[ivok]

ik pak hem maar weer even op.

en ook zeer leuk het verslag van Stijn... Een paar uurtjes extra in Alnif en in het ordovicium, dat heb ik een beetje gemist, maar er is gewoon zoveel te doen daar.
Een volgende keer dan maar


De spin
Rustig de dag beginnen totdat Fred opens roept; "wie durft er nog in de auto te rijden!!!! en neem je camera mee"

beestje spreekt voor zich, mooi en best wel indrukwekkend van formaat


Na een standaard begin van de dag, ontbijtje, kijken wie het verst zijn olijvenpit weg kan schieten, steentje kappen, steentje inpakken (sommigen wat meer steentjes dan de ander), een klein kibbel incidentje, nog wat meer steentjes kappen en inpakken.

gaan we tegen de middag richting ofaten, we nemen de 2 wiel aangedreven bak mee, met zijn 5en richting Ofaten (toch?)
we zagen hem in de verte liggen, Fred en Nadries wilden wat referentie punten bekijken en ik had het na anderhalve dag in het zand liggen/zitten ook wel gehad. De benen strekken = goed!!

de rit was vrij straight forward.... rij maar richting berg, de tracks waren wat minder duidelijk maar Addi weet de weg. dichter en dichterbij, het terrein wordt lastiger, we rijden het zand in totdat de auto opens tot stilstand komt ......
Addi mompelt inchallah en stapt uit.
Schijnbaar dichtbij genoeg staan we vast in het zand (problem voor later) en gaan te voet verder de berg op.

foto 3
een "duidelijk" beeld van de drie couches ter plaatse
de dicranurus ( zelfde als in de vlakte)
een couche rouge... synonym voor rode steen makkelijke prep
een tweede couche rouge gegraven door en voor een onderzoeker.... wij vinden hem meer geel
deze gele couche (op de foto niet zo duidelijk) levert gele steen op,

de gele en rode couche lijken heel erg fijn doorgeklopt, hier is men niet gegaan voor grote commerciele stukken maar voor het kleinere en publicatie werk.

op een paar fragmenten na, reedops, kettneraspis presscheri, belenopyge
niet veel gevonden... maar dat kwam vanwege de razendsnelle grote teken, volede me niet comfortable genoeg om lang te blijven zitten op 1 plek.

tegen schemering besloten we terug te lopen naar de auto en Fred raadde aan de alternatieve route te nemen vanwege het uitzicht.
Berg afgedaald berg opgerend en ja hoor een spectaculair uitzicht
foto 4 ofaten
foto 5 de zandduintjes
foto 6 cursus zandduinfotografie van fred
Dan draai ik me om en wordt geconfronteerd met de schaal zan zaken
foto 7
Ik zie de gids en onze gebroeders op de berg... Als je er zelf staat denk je heuveltje, maar van een afstandje....

terug bij de auto staat de gids al te wachten, maar waar zijn de broertjes..... Was te verwachten die zijn in een couche blijven hangen
we besluiten om op schorpioenen jacht te gaan met weinig success totdat iedereen terug is.
De gids wordt een beetje zenuwachtig, want hij is degene die het eten moet maken....
Dat wordt laat eten vandaag.
Als iedereen er is, kunnen we eindelijk wegrijden.
Of niet
Foto 8
het wordt Of niet
na talloze pogingen en dieper ingraven hebben we uiteindelijk een semi geasfalteerde weg aangelegd achter de duster, dan moet het lukken!!!
en waarempel het lukt nog steeds niet, weer slat de moter af, vervolgens begint de chauffeur te lachen en besluit de handrem eraf te halen voor de volgende poging.
Eindelijk terug naar het kamp.

In het donker wordt eten gemaakt en dus een "nachtelijk" diner genuttigd.
Tijdens het eten worden we aangesproken door een absurd lange marokkaan of we zijn kameel hebben gezien..... je verzint het niet


foto 9
na een nachtje slaap besluit ik achter Andries aan te rennen om een zonsopgang foto te schieten.
iets te laat

foto 10
De kameel zat idd in de buurt

foto 11
Danny had toch stiekem een tentje opgezet na het spin incidentje

foto 12
perfect gecamoufleerd bidsprinkhaantje
mooi beestje en lastig te zien, ik ben hem meedere malen kwijt geraakt vlak voor mijn neus
om te checken of het geen vreemde krekel was heb ik hem een paar keer uitgedaagd met mijn vinger en het beestje haalde zowaar uit met zijn voorpootjes.


dit is onze laatste dag in het veld, we besluiten kamp af te breken en op tijd naar een andere locatie te gaan op de terugweg

[Elbert]

Hallo, schitterende verslagen en foto`s; ik lees en bekijk dit met heel veel plezier.
Keep them coming...

groeten, Bert

[ivok]

inmiddels ook een aantal oefenstukjes die ik mee had aangeprutst.

beide stukjes komen uit de smileycouche aan oudriss

een gerastos die hier en daar wat schaaldeeltjes kwijt was.
ik had positief en negatief van dit stuk maar de deeltjes waren gaan vliegen

een smiley cephalon, erg klein stukje.. ik verwachtte niet erg veel ervan, daar ik elke keer kleine phacopide cephalons mee naar huis sleep in de hoop er een lijfje achter te vinden gebeurd dit vrijwel nooit. Ach ja dan heb je op zijn minst een mooi koppie....
dat viel hier ook wel mee, erg verdrukt specimen


de stukken komen vrij hoog uit de bank, want de steen is hier nog erg licht van kleur.
De prep viel erg mee, althans de grove prep. De trilobieten bleven bedekt met een dun laagje lichtgekleurde matrix.
Dit ging er met stralen behoorlijk vanaf maar liet ook zien dat de schaal toch wel een beetje aangetast was door de verwering

de gerastos mist 1 wang en de andere wang is vrijstaand geprept
niet helemaal de bedoeling.
toen ik aan de afwerking begon vloog het stukje matrix onder het kleine genale stekeltje weg.
Blij dat ik hem met lijm verstvigd had.

een beetje een downer was dat ik de onderkant van de steen even vlak heb geslepen zodat ik de steen mooi neer kan leggen...
helaas zat daar nog een tweede gerastos, een veel kleiner exemplar en niet netjes aaneengesloten maar toch

[Frederik]

Fijn Ivo, dat je het verslag terug opneemt.
Ons bezoek aan Ofaten was inderdaad veeleer om een gekende sectie te bekijken, die ook gepubliceert is geweest in Johnson & Fortey 2012. Zoals Ivo al toont zitten er meerdere couches vlak op elkaar (net in de hoek linksboven op die foto zie je trouwens nog de -naar ik meen- Kolihapeltis couche).
Opvallend hoe de couches die commercieel worden uitgebaat over de hele lijn uitgegraven zijn, met redelijk grof geslagen 'afval'. De couches die aanvullend voor het onderzoek bemonsterd zijn, zijn puntvormig uitgegraven, en het afval is zoals Ivo zegt erg klein geslagen. In de gelige couche vond men Lepidoproetus splendens. Overigens ook hier geldt dat deze 'couche rouge' niet dezelfde is als de couche rouge bij Issoumour.
Dit toont mooi aan waarom we dit eigenlijk doen, zo'n half dagje couches bekijken, inmeten en fotograferen zonder veel te vinden.

Even nog een paar leuke foto's als aanvulling. We zitten aan het einde van het groeiseizoen en veel van de prikplantjes staan in bloei. Ivo en ik hebben wat tijd genomen om van het landschap te genieten. Onderweg naar alle stenen kijken, beestjes zoeken... ik vond een paar leuke kristallen, die gingen meteen de zak in voor de dochters. Onderweg zien we enkele trilobietenhoudende lagen. Sommige trilobieten zijn zodanig uitverweerd, dat het wel abstracte kunstwerkjes lijken...
Misschien worden deze lagen ook ooit nog aangesneden door de locals, wie weet.