Bryozoa uit het Limburgse Krijt.
-
hubertus68
- Berichten: 3240
- Lid geworden op: 12 nov 2012, 10:24
- Has thanked: 47 times
- Been thanked: 305 times
Antw: Bryozoa uit het Limburgse Krijt.
Beste fossiel.netters,
de laatste ENCI-excursie (20.08.16) was een succesvolle dag voor mij. Mijn eerste doel was de kalksteen van Lixhe, waar ik op zoek ging naar grotere zeeegels of fragmenten daarvan, hopend dat deze begroeit werden door mosdiertjes. Ik vond drie verdrukde en een complete Echinocorys, met daarop kleine kolonieen, die ik althans nog determineren moet. Hier een paar eerste foto's:
Foto 1: Pyriporella?
Foto 2: Hyporosopora/Diplosolen?
Foto 3: Callopora sp. met een kleine brachiopode (cf. Danocrania hagenowi)
Van helemaal beneden klom ik de groeve op naar de top (Kalksteen van Meerssen).
Het daar gevonden materiaal moet ik nog onderzoeken, maar een vondst is nu al de moeite waard, om te tonen. Het gaat om een formidabel bewaard gebleven exemplaar van Castanopora bipunctata. Deze soort is een van de meest fascinerende maar ook problematische soorten in het Limburgs Krijt, omdat zich tijdens de ontogenese (ontwikkeling) van de kolonieen processen voordeden, die tot een zeer heteromorph beeld van deze soort leidden.
Iedereen, die al eens op zoek is gegaan naar bryozoa kent de soort, die Goldfuss 1826 als 'Cellepora bipunctata' beschreef. Von Hagenow noemde haar 1851 'Eschara bipunctata' en Ubaghs 1865 'Escharipora guascoii'. De soort toont de grootste mondopeningen, die in deze streek gevonden worden (foto 4): de ronde tot ovale zooecia bereiken vaak een lengte van niet minder dan 1,2 tot 1,5 mm! Iedere mondopening toont links en rechts van de bovenkant twee kleine driehoekige gleuven. Verder zijn er geen opmerkelijke details te herkennen. Wij spreken van een 'membranimorph stadium'.
In de jaren 70 van de 20ste eeuw werden echter exemplaren gevonden die exact op 'Cellepora' bipunctata leken maar kleine groeves/richels rond om de mondopening toonden (foto 5). Deze richels suggereerden dat deze zooecia al eens bedekt waren met een frontale wand (frontal shield), zo als men deze van cribrimorphe soorten kende.
Niet lang daarna werd dan het mysterie opgelost. Prof. Voigt publiceerde 1975 een artikel over de heteromorphie van bryozoa uit het Krijt met hierin nieuwe afbeeldingen van Castanopora-kolonieen, die zowel membranimorphe als ook cribrimorphe zooecia toonden. Door deze ontdekking konden de soorten Cellepora bipunctata (Goldfuss) en Escharipora guascoii (Ubaghs) als verschillende ontogenetische stadia onder de naam Castanopora bipunctata verenigt worden.
Wat nog niet 100% opgelost is, is de vraag waarom enkele zooecia frontale wanden ontwikkelen en de meeste niet.
Tijdens de laatste ENCI-excursie heb ik in de graafgangen van de Meerssen member een exemplaar gevonden dat beide stadia in EEN kolonie toont (foto's 6 + 7). Alleen deze piepkleine vondst was het uitstapje al waard. Een ander exemplaar komt uit de Lanaye member (foto 8 ). Boven zien jullie (althans een beetje wazig) drie membranimorphe, hieronder cribrimorphe zooecia.
Veel plezier hiermee!
Groeten,
Oliver
[Bewerkt door hubertus68 op 22-08-2016 om 12:56 NL]
Antw: Bryozoa uit het Limburgse Krijt.
Prachtige vondsten, Oliver.
En dit is een zeer educatieve uitleg bij het heteromorphe voorkomen van de Castanopora bipunctata.
Wat een schitterend voorbeeld.
Is dit opnieuw een specimen uit een graafgang of komt het uit het gruis?
groeten
Lugo
ps; wegens rugproblemen was mijn dag wat minder succesvol en heb ik vrij vroeg het terrasje aan het chalet opgezocht.
En dit is een zeer educatieve uitleg bij het heteromorphe voorkomen van de Castanopora bipunctata.
Wat een schitterend voorbeeld.
Is dit opnieuw een specimen uit een graafgang of komt het uit het gruis?
groeten
Lugo
ps; wegens rugproblemen was mijn dag wat minder succesvol en heb ik vrij vroeg het terrasje aan het chalet opgezocht.
Panta rhei
Heraclites
Heraclites
-
hubertus68
- Berichten: 3240
- Lid geworden op: 12 nov 2012, 10:24
- Has thanked: 47 times
- Been thanked: 305 times
Antw: Antw: Bryozoa uit het Limburgse Krijt.
Ja klopt. Voor het "Cellepora-stadium" (dus zonder de cribrimorphe frontalwanden) neemt men een aan, dat de zooecia met een chitine-achtige membraan ipv een kalkskelet gesloten werden.KoenJ schreef:
Interessant zeg, Oliver! Ik neem aan dat de membranimorphe zoöiden hun zooecia afsloten met een membraampje ipv een kalkschot?
Is dit opnieuw een specimen uit een graafgang of komt het uit het gruis?
Het stuk komt uit een graafgang.
ps; wegens rugproblemen was mijn dag wat minder succesvol en heb ik vrij vroeg het terrasje aan het chalet opgezocht.
Heb je tenmindste een koel pilsje gedronken?
Nee, dat is natuurlijk erg vervelend. En fossielen zoeken is op zo'n moment het slechtste wat je kunt doen. Beterschap, Luc!
-
hubertus68
- Berichten: 3240
- Lid geworden op: 12 nov 2012, 10:24
- Has thanked: 47 times
- Been thanked: 305 times
Antw: Bryozoa uit het Limburgse Krijt.
Beste,
bij deze nog twee ENCI-vondsten vanvorig weekend:
foto 1: een van de candidaten voor een mooie SEM-foto
Een cribrimorphe kolonie, die via mijn fototechniek niet op naam te brengen is. Heeft wat weg van Castanopora of Polycephalopora, maar dit is giswerk... Voor nou gewoon leuk om te posten.foto's 2 t/m 4: een bilammelaire kolonie, die ik eerst voor een Coscinopleura hielt (vanwegens de kapjes boven de zooecia en de vorm van de mondopeningen), maar het gaat om een exemplaar van Onychocella nysti (v. Hagenow, 1851). Deze soort is moeielijk te determineren omdat zij uiterlijk vaak zeer verschilt.
Contra Coscinopleura spreekt dat er op de zijkanten geen zo genaamde "Coscino-zoecien" zitten. Dit soort zooecia zijn iets langer en tonen een tien- tot twintigtal porien op de cryptocyste (de "wand onder de mondopening). Dit is hier niet het geval. Verder toont C. geen duidelijke avicularien – alleen maar kleine gleuvachtige en verspreide openingen tussen de zooecia.
Beide genera tonen echter kleine kapjes aan de distale rand van de zooecia. Deze worden door de ooecien (eicellen) gevormt.
Een kenmerk, dat v. Hagenow voor O. nysti noemt zijn de ingedeukte arealen tussen de zooecia. Deze vind ik bij mijn stuk in ieder geval terug. Let maar eens op de twee ingedeukte vlaktes boven de zooecia, die een "kapje" dragen.
Spannend. En daarnaast een leuke en goed bewaarde vondst. De bruine kleur vind ik traouwens ook apart. Of dit door mineralische invloeden veroorzaakt word of niet is een ander spanned thema. Ik heb laatst een kolonie gevonden, die gekleurde strepen toont.
Maar daarvan zal ik de volgende keer vertellen
Beste Groeten,
Oliver
Antw: Bryozoa uit het Limburgse Krijt.
Hoi Oliver,
weer twee prachtig bewaarde kolonies en bovendien zeer mooi in beeld gebracht.
Ze blijven maar komen en het blijft genieten.
groeten
Lugo
ps: een koel biertje en aangenaam gezelschap hielpen inderdaad om de pijn te verzachten;)
weer twee prachtig bewaarde kolonies en bovendien zeer mooi in beeld gebracht.
Ze blijven maar komen en het blijft genieten.
groeten
Lugo
ps: een koel biertje en aangenaam gezelschap hielpen inderdaad om de pijn te verzachten;)
Panta rhei
Heraclites
Heraclites
Antw: Bryozoa uit het Limburgse Krijt.
Weer prachtige foto's hier!
Ik heb alleen even een praktisch vraagje: Hoe fijn kan je gruis vol met Bryozoa het best zeven (Meerssen)?
Ik heb alleen even een praktisch vraagje: Hoe fijn kan je gruis vol met Bryozoa het best zeven (Meerssen)?
-
hubertus68
- Berichten: 3240
- Lid geworden op: 12 nov 2012, 10:24
- Has thanked: 47 times
- Been thanked: 305 times
Antw: Bryozoa uit het Limburgse Krijt.
Dag Marijn,
Ik gebruik een normale keukenzeef.
Groeten,
Oliver
Ik gebruik een normale keukenzeef.
Groeten,
Oliver
Antw: Bryozoa uit het Limburgse Krijt.
Dag Marijn,
er zijn verschillende manieren om de bryozoa uit het gruis te recupereren.
En zoals Oliver schrijft, kan dit zeker met een standaard keukenzeef.
De techniek, die ik zelf meestal gebruik, is telkens een klein brokje afbreken van een groter stuk en dan dit kleine brokje onder de bino uit mekaar peuteren met een fijn scalpeermesje.
Elk fragment van een mosdiertje, dat ik zo tegenkom, wordt dan met een pincetje opgepikt en verzameld in een doosje.
Als ik alleen gruis heb, wordt telkens een kleine hoeveelheid onder de bino gelegd en de bryozoa fragmenten worden er gewoon uitgevist.
Dus ik gebruik eigenlijk geen zeef.
Dit is wel een methode waar vrij veel tijd in kruipt.
groeten
Lugo
er zijn verschillende manieren om de bryozoa uit het gruis te recupereren.
En zoals Oliver schrijft, kan dit zeker met een standaard keukenzeef.
De techniek, die ik zelf meestal gebruik, is telkens een klein brokje afbreken van een groter stuk en dan dit kleine brokje onder de bino uit mekaar peuteren met een fijn scalpeermesje.
Elk fragment van een mosdiertje, dat ik zo tegenkom, wordt dan met een pincetje opgepikt en verzameld in een doosje.
Als ik alleen gruis heb, wordt telkens een kleine hoeveelheid onder de bino gelegd en de bryozoa fragmenten worden er gewoon uitgevist.
Dus ik gebruik eigenlijk geen zeef.
Dit is wel een methode waar vrij veel tijd in kruipt.
groeten
Lugo
Panta rhei
Heraclites
Heraclites
Antw: Bryozoa uit het Limburgse Krijt.
Oké bedankt voor de antwoorden.
Ik heb hier ook nog wat fijne zeefjes liggen die gaan van 930-36 um.
Wat zijn ongeveer de kleinste bruikbare koloniën?
Dan kan ik aan de hand daarvan bepalen wat de zeefmaat word.
Ik heb hier ook nog wat fijne zeefjes liggen die gaan van 930-36 um.
Wat zijn ongeveer de kleinste bruikbare koloniën?
Dan kan ik aan de hand daarvan bepalen wat de zeefmaat word.