Bryozoa uit het Limburgse Krijt (Deel 2)

[Lugo]

Bedankt voor de reactie, Oliver.
Jij hebt ondertussen een PM.

Beste groeten

Lugo

[Lugo]

Ik heb dit piepkleine fragment ( 3 mm lang ) gefotografeerd omdat het een zeer mooi voorbeeld is van een broedkamer bij een cyclostomate mosdiertje.
De vertegenwoordigers van deze Orde vermeerderen zich inderdaad door bvb het vormen van een gonoëcium. Dit is een kamertje dat uitgroeit tot een ballonachtige uitstulping en waarin meerdere eitjes zich ontwikkelen tot larven. Als zij voldoende ontwikkeld zijn zullen deze larve uit dat "ballonnetje " ontsnappen via een speciale opening ( oeciopore ), die meestal een verdikte rand ( oeciostoma )vertoont. Al deze elementen zijn aanwezig bij dit specimen.

Lugo

[strandjutters]

Prachtig Luc.


GR

[hubertus68]

Hoi Luc,

wat is dit dan voor een soort? Heb ik nog niet gezien.

Beste Groeten,
Oliver

[Lugo]

Bedankt Pascal.

Oliver,

ik weet ook niet welke soort dit is. Het fragment is te klein om een idee te krijgen van groeivorm van het zooarium, al is dit duidelijk een kort takje. Ik zou denken eentje uit de familie van de Cytididae ofwel Tubuliporidae. Maar de ovicellen van de soorten uit deze families zijn toch iets anders gevormd en zitten niet op een steeltje, zoals bij dit exemplaar.
Ik zal nog wat foto's maken met andere aanzichten. Maar dit lijkt mij zeker een interessante kandidaat voor een SEM foto.

Lugo

[Lugo]

Hier nog eens twee foto's.
De eerste is dus een frontaal aanzicht en de tweede geeft een dorsaal beeld.
Op de tweede foto zijn volgens mij nematoporen te zien, die in de langs richting van het takje lopen. En ook de doorsnede van een zijtakje is zichtbaar.
Maar toch durf ik hier geen geslacht- of soortnaam op kleven.

Lugo

[Lugo]

Ik heb nog wat geëxperimenteerd met mijn fototoestel om een opname te maken loodrecht op de oeciopore met rand om zo een beter beeld te krijgen van deze opening. De foto is niet perfect, maar het geeft toch een beeld van deze opening, waarlangs de larven konden ontsnappen om een nieuwe kolonie te stichten.
Ik heb ook geprobeerd om deze opening volledig open te maken, want er zat uiteraard wat matrix in. Het enige bruikbare gereedschap was een haartje van een verfpenseel.
De diameter van de broedcel bedraagt 1.4 mm en de diameter van de mondopening is 0.1 mm.

Lugo

[Bewerkt door Lugo op 08-04-2017 om 21:33 NL]

[Lugo]

Er zijn weer een drietal fragmenten van mosdiertjes uit het gruis van de Meerssen Kalksteen gekomen, die ik een fotootje waard achtte.
Op foto 1 staat een goed bewaard fragment van Taenioporina edwardsiana ( von Hagenow, 1851 ).
Van de determinatie op foto 2 ben ik niet zo zeker, maar ik denk dat het gaat om een Stamenocella oculata Ulrich & Bassler, 1907. Deze soort is bilamellair en uitwaaierend naar boven toe. De grote avicularia staan lateraal, terwijl deze op het frontale en dorsale vlak zeer klein zijn.
Het specimen op foto's 3 tot en met 6 kan ik helemaal niet thuis brengen. Het zoarium is opgebouwd uit dunne laagjes van een cel dik. De onderzijde van de kolonie is glad en concaaf, terwijl op de bovenzijde talrijke langgerekte microporiën te zien zijn.

Lugo

[hubertus68]

Hoi Luc,

moeielijk die Stamenocella-achtige. Ik denk echter dat het om ’Membranipora’ irregularis gaat (zie Voigt, 1930, blz. 426).
Orbigny en Canu (1920) noemen deze Flustrella irregularis.
Kun jij een kanaaltje in de dwarsdoorsnede zien? En: zitten er een of twee porien/avicularia tussen twee over elkaar liggende aperturae? En dan zou ik nogmoeten weten, hoe hoog de cellen en de aperturae zijn.

Wat het laatste stuk betreft, zie ik er een juveniele bivalve in. Ik ben deze ook enkele keren tegengekomen, maar heb mij er nog niet verder in verdiept. Misschien iets in richting Spondylus?!

Beste Groeten,
Oliver

[Lugo]

Hoi Oliver,

ik volg jou wat het derde specimen betreft en denk ook eerder aan een juveniele bivalve. De talrijke poriën hebben mij misleid.

Wat die Stamenocella-achtige betreft, heb ik het volgende vastgesteld: er is geen centraal kanaaltje aanwezig en tussen twee tegenover elkaar liggende aperturae is slechts 1 avicularium aanwezig. De cellen zijn ongeveer 0.50 - 0.60 mm hoog en de aperturae zijn 0.25 - 0.30 mm hoog.
De gelijkenis met de afbeeldingen ( Voigt 1930,taf.11, fig. 12 - 13 )is inderdaad treffend. Wel denk ik op fig. 12 twee avicularia te zien en op fig. 13 blijkbaar slechts 1. Maar in de beschrijving van Voigt kan ik weinig relevante informatie vinden. Ik vermoed dat Canu een ruimere omschrijving geeft, maar dat werk heb ik niet.

Beste groeten

Lugo