Gotland-reis : 2 - 23 mei 2024

Bericht door **Spongebob** » 03 jun 2024, 16:04

De volgende morgen zijn we nog eens naar de haven van Brantevik gegaan.

: aangespoelde dode zeehond(?)

We waren namelijk een beroemd geologisch monument vergeten te bezoeken: sporenfossielen van de worm Psammichnites gigas. Zonder opnieuw hulp van enkele locals die zich zittend in het zonnetje bij de haven wellicht verwonderden over ons heen en weer lopen, hadden we het waarschijnlijk niet gevonden. Het was dan ook slechts enkele vierkante meters groot en half toegedekt door een slordig weggezette pallet met ijzeren kettingen.

....en een 'nieuwe' pet kwam ook goed uit

Bericht door **Spongebob** » 03 jun 2024, 17:36

In de middag hebben we koers gezet naar Andrarum, meer in het binnenland van Schonen. Hier werd tot eind van de 19e eeuw bitumenrijke aluin geëxploiteerd. Inmiddels is het een idyllisch natuurgebied en behoorlijk begroeid. Toch zijn er nog enkele metershoge wanden van de oude groeven mooi ontsloten.

: oude, ondergelopen groeve met bosanemoontjes

: Het voormalige magazijngebouw van de uit 1637 stammende aluingroeve.

Duidelijk zijn de gebrande resten als rode stortbergen te herkennen, Voor de bezoekers is er een ruime parkeerplaats, een picknickveld, een openluchttheater en een bescheiden museum met restaurant aanwezig. We zagen ook dat er flink gegraven was....niet door verzamelaars, maar door wilde zwijnen

Verzamelen van fossielen is hier helaas verboden, maar een bezoek is zeker de moeite waard.

: rode storthopen

: gewroet door wilde zwijnen

Bericht door **Spongebob** » 03 jun 2024, 17:54

Tegen de avond dan naar de haven Oskarshamn, waar de veerboot naar Gotland al geduldig op ons wachtte.
Afvaart pas om 20.00 uur, zodat we bij duisternis zouden aankomen op het eiland. Donkere wolken pakten zich samen.....

marcelwissink · Bericht door **marcelwissink** » 03 jun 2024, 18:16

Tom,

Een fantastisch feuilleton, ik hoop dat er nog vele delen volgen.

Fluoriet staat ook nog steeds op mijn verlanglijstje. Is daar veel te vinden? Hier gaat dat niets meer worden, de groeve bij Juchem/Idar Oberstein is nu gesloten is voor publiek.

Groet,

Marcel

Martin · Bericht door **Martin** » 04 jun 2024, 16:51

Wat ontzettend leuk om je reis zo te volgen. Ik heb jaren in Zweden gewerkt, herkenbare foto's. En wat betreft de vriendelijkheid van de Zweed, zo ken ik ze ook, zeer behulpzaam

.

Bericht door **Spongebob** » 06 jun 2024, 20:06

De volgende dag, 5 mei, kon het feest echt beginnen.
Het huisje dat we gehuurd hadden was klein, maar omdat het nog te koud was om te kamperen voor ons ideaal.
Bovendien was het beheerdersechtpaar, die er pal naast woonde erg vriendelijk en de huurprijs relatief laag:
https://www.novasol.nl/vakantiehuis/bri ... e=symplify

Bericht door **Spongebob** » 07 jun 2024, 12:35

De eerste dag op Gotland wilden we niet veel rijden, want dat hadden we de afgelopen dagen al genoeg gedaan. Daarom zijn we teruggereden naar de haven waar we de vorige avond met de veerboot waren aangekomen en om direct daartegenover op zoek te gaan naar de klassieke locatie 'Vattenfallet' die o.a. door de Zweedse geoloog Lindström uitgebreid is beschreven: https://paleoarchive.com/literature/Jaa ... fallet.pdf

: Screenshot 2024-06-07 at 12-04-44 Lower Wenlock faunal and floral dynamics – Vattenfallet section Gotland - Jaanussonetal1979-LowerWenlockVattenfallet.pdf.png (226.91 KiB) 3048 keer bekeken

: Screenshot 2024-06-07 at 12-18-00 Lower Wenlock faunal and floral dynamics – Vattenfallet section Gotland - Jaanussonetal1979-LowerWenlockVattenfallet.pdf.png (142.38 KiB) 3048 keer bekeken

: Screenshot 2024-06-07 at 12-18-25 Lower Wenlock faunal and floral dynamics – Vattenfallet section Gotland - Jaanussonetal1979-LowerWenlockVattenfallet.pdf.png (299.4 KiB) 3048 keer bekeken

De palissade-achtige profielen hier zijn door de tijd dusdanig vertroebeld dat de beroemde Pterygotus=laag, met daarin de zeeschorpioen Palaeophonus nuncius als de eurypteride Pterygotus door ons niet terug te vinden waren omdat een groot deel van de oude locatie is overgroeid en zelfs onder het geasfalteerde havendek is verdwenen.

Bericht door **Spongebob** » 07 jun 2024, 19:48

Zoeken rondom de hoofdstad Visby leek ons een goede start, omdat hier de oudste lagen zijn ontsloten; nl. de Onderste Visby-lagen.
'Vattenfallet' is een echt geologisch monument dus daar kan je niet gaan hakken of stenen wegnemen. Sowieso is het op Gotland verboden om te hakken en vaak is ook het verzamelen van fossielen streng verboden. Buiten de natuurgebieden wordt het oprapen van losse fossielen wel oogluikend toegestaan, mits voor eigen verzameling en zeker niet voor commerciële doeleinden.

Op de foto hierboven is mooi de scheiding te zien tussen de mergelige Visbylagen en de hardere Högklint-formatie. Een scheiding die we ook op enkele andere locaties mooi, of zelfs beter, konden waarnemen zoals 's middags ten zuiden van Visby.

Interessant was de scheiding van de Onderste en Bovenste Visby-lagen, die ook de scheiding tussen het Telychian (Onder-Siluur) en het Wenlock (Midden-Siluur) was en geaccentueerd wordt door het zgn. Phaulactis-horizont. Phaulactis zijn rugose koralen die massaal voorkomen juist in deze specifieke laag. Aan de westkust hebben we deze enkelkoralen (tot polsdikte!) regelmatig aangetroffen, maar de meeste exemplaren waren kapot en aan het keienstrand enorm afgesleten. Dit was ook wel een beetje het beeld van de gehele excursie: veel afgesleten stenen/fossielen aan het keienstrand en weinig vers materiaal.

: Schlotheimophyllum in het zand

Bericht door **Spongebob** » 08 jun 2024, 19:40

: From Wikimedia Commons, the free media repository; Villa_Villekulla_i_Kneippbyn,_20220618 Wikimedia.jpg (162.53 KiB) 2904 keer bekeken

Ik was die eerste middag graag tot aan het strand van Kneippbyn gegaan. Het strand waar ik al in de zomer van 1975 voor de eerste keer op Gotland fossielen gevonden heb en waarboven destijds onze tent stond totdat een storm ons bijna wegblies. Destijds was daar een mooie, ruime camping rondom het bekende 'Villa Villekula', het huis waar veel opnamen van de kinderserie 'Pippi Langkous' zijn gemaakt.
Halverwege kwam het zeewater echter tot aan het klif en zodoende moesten we nu halverwege weer omkeren.

's Avonds na het eten zijn we nog even vlakbij ons huisje het strand van Brissund op geweest en daar bij de zwanen vond ik waarempel één van de (in mijn ogen) meest interessante vondsten van deze excursie: Ik dacht eerst aan een Ordovicische Aulocopium, maar na omdraaien bleek het er een met een dubbel osculum te zijn; dus een dubbelkoppige, oftewel een Hydraspongia polycephala.