Paleontica Community

Hallo mijn naam is Floris, ik plaats deze draad met een open vizier, ik ben een leek als het gaat over fossielen en geologie. Maar wel altijd interesse gehad in geologie, in het bijzonder over ontstaans vragen.
En toen kwam ik deze BBC serie tegen bestaande uit 8 afleveringen http://www.youtube.com/watch?v=ITfVdYXw ... plpp_video (BBC Earth Story) deze serie is echt ongelofelijk goed en kan het zeer aanraden alle 8 afleveringen te bekijken, het bevestigd voor mij antwoorden die ik eigenlijk altijd al wist, echter een aantal bevestigingen zijn van zeer recente data en die heb ik dus nooit op school geleerd.
Maar het werpt ook vragen op, complexe vragen, vandaar dat u dit nu leest, een leek die vragen heeft, Google gebruikt en nu hier schrijft omdat hij geen antwoorden vindt. Er is wel veel meer geologie vindbaar in het Engels maar het is een complex Engels waar ik niet mee overweg kan.
Mijn vragen hebben te maken met Tektoniek en het gedrag van de mantel, uitgaande van de informatie gegeven in die BBC serie.
Goed aarde is dus ongeveer 4566 miljoen jaar oud op een gegeven moment omsloten door een ondiepe zee met vulcanische eilanden, hieruit is het super continent Pangaea ontstaan dat op een zeker moment uitelkaar is gedreven door tektoniek, maar was er dan geen tektoniek tijdens de ontstaans periode van Pangaea, en hoe is die tektoniek dan begonnen? men spreekt van convectie van de aardwarmte als een van de motoren achter tectoniek, in die tijd moet de aarde ook veel warmer geweest zijn en dus de convectie veel groter wat de "drijf" snelheid veel hoger moet hebben gemaakt. Mar toch is er een rustige tijd geweest waarin Pangaea heeft kunnen ontstaan alvorens het in stukken brak.
Ik denk ook wel dat de "drijf" snelheid in het begin veel hoger geweest moet zijn dan het huidige gemiddelde van 2 cm per jaar, dit brengt mij bij een tweede vraag, maar eerst waarom ik dat denk, want de Deccan Traps in west India zijn vermoedelijk 65 miljoen jaar geleden binnen 1 miljoen jaar ontstaan uit een mantelpluim, het huidige Reunion, wat toen de positie was van India. maar als je de afstand meet tussen west India en Reunion kom je uit op 4900 km en dat is veel meer dan 130 miljoen centimeter in 65 miljoen jaar. 65 miljoen jaar het bekende jaar van de bolide inslag in Yacatan toevallig of niet maar zou het kunnen zijn dat zo'n inslag een eruptie elders kan veroorzaken, uitgaande van de viscositeit van de mantel zoals gesteld in die afleveringen, ik kan mij daar wel iets bij voorstellen, zeker als men ook steld dat Scandinavië omhoog komt omdat de mantel zijn "ronde" vorm wil herstellen, echter als dat zo is moet er toch elders een "krimp" plaats vinden.
Verwonderingen, vragen, overdenkingen het is heel boeiend, ik had geoloog moeten worden.
Floris

Hoi Floris,

Welkom op het forum. En een interessant topic wat je hier aansnijdt.

Wat betreft je vraag over tektoniek, misschien kan het volgende je op weg helpen. Pangea is namelijk niet het enige supercontinent geweest; het is "slechts" de laatste uit een hele reeks:

Pangea (250-210 Ma)
Rodinia (1 Ga-600 Ma)
Columbia (~1.5 Ga)
Kenorland (~2.5 Ga)
Vaalbara (~3.3 Ga),

(Waar Ma = miljoenen jaar geleden en Ga = miljarden jargen geleden)

Het ontstaan en weer opbreken van (super)continenten wordt beschreven in wat we de Wilsoncyclus noemen. Meer hierover kun je vinden op deze http://nl.wikipedia.org/wiki/Wilsoncyclus bijvoorbeeld. Ik denk dat je met deze theorie wel een koppeling kunt leggen tussen tektoniek en jouw vraag over de supercontinenten. Supercontinenten drijven namelijk niet alleen uit elkaar door door middel van plaatbewegingen. Ze worden ook zo gevormd.

Hopelijk heb je wat aan de referenties.

Groeten,

Tim

Hallo Tim,

Bedankt voor je reactie en de link, de Wilsoncyclus voegt wel wat toe aan mijn vraag, echter nu ik mijn eigen stuk een dag later nog eens lees komt mijn eigenlijke vraag niet goed uit de verf. Het is ook niet gemakkelijk in de wetenschap, daar alles met elkaar verbonden is.
Wat mij het meest fascineerd is de vraag of het ene een gevolg is van het andere. Lekker vaag.

Ik ben een techneut en kan mij bepaalde dingen heel goed voorstellen, neem de aarde. Uitgaande van een metalen kern, mantel en korst, een super viscose bol. Die bolvorm wil het, natuurkundig gezien, altijd aan nemen onder invloed van de zwaartekracht, zou je buiten liggen de krachten als Maan, planeten en de Zon wegnemen, en tevens de omloop en rotatie stoppen, dan zou de aarde zich tot een echte bol vloeien.
Maar de aarde wordt niet groter of kleiner, de positie van diverse materialen wordt bepaald door hun individuele dichtheid, er is dus een bepaalde spanning in die bol.
Als nu van buiten af een impressie gemaakt wordt, zoals in die BBC serie uitgelegd als een dikke zware ijskap, dan moet logischerwijs ergens het materiaal heen wat is weg gedrukt, ergens moet de korst gaan uitstulpen of indien dit niet mogelijk is een vulkaan ontstaan om die druk te ventileren. Zelfde met de inslag van een flinke bolide, de aarde is dan wel heel traag in haar reactie door de zeer hoge viscositeit maar ergens moet de beweging van de inslag in de mantel en de energie zich manifesteren.
Naar die link ben ik eigenlijk opzoek, weet ook niet waarom maar het is ontzettend boeiend.

Carboon is je gebruikers naam, daar weet ik ook wel wat van, heb een oud boek, tweede druk 1961, uitgegeven door de Staatsmijnen, de titel "Het Troje van het Carboon" en ik heb al eens fragmenten gezien van fossielen in steenkool, de volgende keer zal ik ze bewaren als ik iets tegen kom, ik verwarm mijn huis nog altijd met kolen.

Groeten
Floris

[Bewerkt door zimmlock op 27-04-2012 om 14:19 NL]

Hoi Floris,

Wellicht kunnen de begrippen "isostasy" en "lithospheric flexure" je een stukje verder helpen dan. Meer vind je respectievelijk op deze http://en.wikipedia.org/wiki/Isostasy en deze http://en.wikipedia.org/wiki/Lithospheric_flexure. Misschien een (over)versimpeling, maar de principes van Archimedes zijn ook verbazingwekkend toepasbaar op het probleem wat je schetst.
Fenomenen als post-glacial rebound (ijskappen en het wegsmelten daarvan) en foreland basins (bekkens gerelateerd aan gebergteketens) kunnen met flexuur en isostasie worden verklaard.

Dat is een leuk boek, mooi geschreven ook door Aafjes. Heb zelf ook redelijk wat plantfossielen uit het Carboon; 't zwaartepunt in mijn verzameling, vandaar ook de keuze voor deze gebruikersnaam.

Groeten,

Tim

Wow, kijk dat zijn antwoorden, heel interesant, bedankt, ik weet gewoon niet waar ik moet zoeken omdat ik niet bekend ben met de gebruikte termologie.

Groeten
Floris