Preparatie van een Harpes sp.

[Lugo]

Dit is het verhaaltje van de preparatie van een Harpes sp., die komt uit het Eifeliaan van Bou Dib, gelegen in het zuid-oosten van Marokko.
Op de eerste foto is te zien dat ik een heel klein beetje geprepareerd heb, bij wijze van proef.
En dat zag er veelbelovend uit; een degelijke, solide schaal en een matrix die mooi los kwam van het trilobiet oppervlak.
Maar naarmate het werk vorderde en ik begon aan de brede zoom, die het cephalon omgeeft, werd de klus moeilijker.
De grote porien verankerden als het ware de bovenliggende matrix, waardoor deze niet meer goed los kwam.
Bovendien is de schaal op die plaats heel fragiel, want in feite bestaat die zoom uit twee dunne laagjes, met een holle ruimte tussenin.
Toch lukte het prepareren nog vrij goed, behalve op de spots, waar de bruine pyriet/ limoniet vlekken in de matrix zaten. Daar was het trilobietoppervlak ook aangetast en erg poederig.
Omdat hierdoor de genale stekels erg fragiel waren, durfde ik de thorax en het pygidium, die diep naar onder gebogen zaten, niet helemaal vrij prepareren. Want dan moest ik de ondersteunende matrix van de genale stekels te ver wegnemen.
Daarom zijn er maar 3 thoraxsegmenten vrijgelegd.
Heel opvallend bij deze trilobiet zijn de zwarte vlekken, die in spiegelbeeld op beide zijden van het cranidium merbaar zijn. Zij markeren de aanhechtingspunten van de spieren, die in het cephalon zitten.
Het is momenteel nog niet duidelijk wat de functie van deze spieren was.

De lengte van dit beestje bedraagt 4,6 cm.
Op het internet wordt deze trilobiet dikwijls gedetermineerd als Harpes cf. perradiatus, Richter R. 1943. Maar ook hierover bestaat er twijfel.

Lugo

[Stijn]

Wederom zeer mooi geprepareerd. En die zwarte spots zijn bangelijk!

[Lugo]

Bedankt Stijn.

Het is inderdaad uitzonderlijk dat de aanhechtingspunten van de spieren in het cephalon op het exoskelet zo duidelijk zichtbaar zijn.
De twee eerste, kleinere en donkerste spots aan weerszijden van het cranidium markeren waarschijnlijk de spieraanhechtingspunten van de voorste pootjes.
Maar naar de functie van de grotere ovale spieraanhechtingspunten blijft het gissen.
Hebben zij iets te maken met het digestieve systeem van de trilobiet? Of eventueel met het oprolmechanisme in geval van een predator aanval.
En nog verder gezocht; zou het kunnen dat deze spieren de trilobiet toelieten om de brede zoom op en neer te bewegen om alzo over de zeer zachte zeebodem te bewegen, een beetje zoals roggen zich zwemmend voortbewegen.

Het blijft gissen totdat ook ooit de weke delen gevonden worden, die door deze spieren werden aangstuurd.
In elk geval is het fascinerend.

Lugo

[Frederik]

Feestelijk werk alweer, en die spieraanhechtingen... ze zijn zelden zo mooi te zien. Erg boeiend!
Voor Harpes en consorten is een hypothese voorgesteld dat de grote porieën in de zoom deel uitmaakten van een voedingsstrategie. De trilobiet zou water met fijne voedselpartikels van binnen naar buiten stuwen, waarbij het voedsel aan de binnenkant van de zoom zou blijven hangen. Een beetje zoals baleinwalvissen zich voeden. Ik kan me voorstellen -en dat is speculatie- dat het stuwen, dan wel het afschrapen van de binnenkant van de zoom, gedaan werd met behulp van een paar gespecialiseerde aanhangsels. Wie weet zien we daar de aanhechting van hier.