Paleontica Community

Bepaalde fossielen, vooral zeeegels, zijn erg goed te prepareren met KOH, oftewel potassium hydroxide.

Daar velen niet precies weten hoe KOH toe te passen, leek het me handig een nauwkeurige werkomschrijving te plaatsen op dit veel gelezen forum.

Voor ik hier mee begin eerst maar een paar belangrijke aandachtspunten:
1. KOH is een bijtende chemicalie, altijd handschoenen (en eventueel een veiligheidsbril) dragen. KOH bestaat uit een soort witte, op cornflakes lijkende, plaatjes. Het is dus een vaste stof. KOH wordt warm in reactie met water, pas op met plastic !!
2. Bij het niet volgen van alle preparatiefasen kan het fossiel beschadiging oplopen.
3. Niet alle fossielen kunnen met KOH worden schoongemaakt, sterker nog KOH is niet op alle soorten matrixen toepasbaar.
Eerst toepassen dus op een incompleet fossiel.

Bij elke stap heb ik een foto gemakt, zodat e.e.a. duidelijk wordt.

Stap 1. Verwijder zoveel mogelijk matrix van de zeeegel. Anders zou er meerdere malen KOH toegepast moeten worden.

Stap 2. Maak de egel nat met een plantenspuit, dit vergemakkelijkt het aanbrengen van de KOH plaatjes.
Breng de plaatjes aan op de egel, bedek de gehele schoon te maken oppervlakte van de egel.

Stap 3. Bevochtig de KOH, niet te nat anders spoelt het van het fossiel af. Doe dit met een plantenspuit of een pipet. Vaak is een luchtvochtigheid van 80% of hoger genoeg om de KOH te laten werken.

Stap 4. Laat de KOH tussen de 2 en 3 uur zijn werk doen, check tussentijds of het fossiel niet wordt aangetast.

Stap 5. Borstel de egel af met een harde borstel (geen koper of -ijzerborstel) in schoon water.

Stap 6. Leg de egel in azijn, niet langer dan 5 minuten. De azijn neutraliseert de KOH.

Stap 7. Borstel de egel weer goed af en leg de egel in schoon water. Ververs het water een keer of 5 waarna de egel een gehele nacht in het water dient te blijven liggen.

Stap 8. In principe is het proces nu afgerond, ik wikkel de egel meestal in een stuk keukenrol om de laatste resten azijn en KOH uit de egel te trekken.

Het lijkt allemaal veel werk maar als je een aantal egel tegelijk behandeld schiet het aardig op. Een voordeel van een KOH behandeling is dat de kleinste details bewaard blijven op de egel terwijl de matrixresten totaal zijn verdwenen.

Heb er zelf enorm goede ervaringen mee, superresultaat op de egels die ik behandeld heb.

Marc de Vries

En dan hier de foto\'s.

Foto 1: KOH
Foto 2: Egels voor behandeling, de Phymosoma zal niet in 1 keer schoon worden, teveel matrix.
Foto 3: Stap 2
Foto 4: Stap 3
Foto 5: Stap 4
Foto 6: Stap 5
Foto 7: Egels na de behandeling

[Bewerkt door Texas fossils op 18-06-2007 om 22:15 NL]

Dag Marc

Fijn dat je ons op deze manier het proces inzichtelijk maakt. ik denk dat velen hiermee uit de voeten kunnen.

Ps. heb jij de GLR-opleiding gedaan?

Ziet er goed uit, waar haal ik van die KOH?
gr
pearl:)

Ik meen mij te herinneren dat ik het vroeger kocht bij de apotheek.

Maar vraag wel naar Kaliumhydroxyde; Potassium bestaat in Nederland niet (Potassium = het Engelse woord voor Kalium).

Super handige handleiding!

Ik weet dat Paul D. ook nog bezig is met een probeersel met KOH en hiervan een verslag wil maken.

Paul: gebruik je daarbij even deze handleiding!!!!:D:D:D

Groeten

Hallo Marc,

een mooie handleiding geillustreerd met foto\'s!
In Marokko heb ik gezien dat iemand op deze manier fossiele zeelelies aan het uitprepareren was.
Het resultaat werd heel mooi.
Alleen legde hij de blaadjes KOH er met blote handen op!
Daar wordt er niet op de gezondheid gelet.
Ook tijdens het zagen en polijsten van de mooie nautulissen en orthoceren die je hier overal ziet wordt nauwelijks met stofmaskers gewerkt.
In ieder geval heel goed dat je ook aangeeft om de juiste veiligheidsmaatregelen te treffen.

Groeten,

Jan

Gerrit-Jan schreef:
Paul: gebruik je daarbij even deze handleiding!!!!:D:D:D

@ Gerrit-Jan:
Van wie denk je dat ik de tip heb/had?

@ Marc: Bedankt voor het hier nogmaals uit de doeken doen van de procedure!

@ Webmaster:
wellicht iets voor de sectie \"Conserveren en preparerern\"?

@ All:
Ik ga het zelf binnenkort ook eens proberen op mijn Texas-egeltjes, maar dan wil ik wel even de rust hebben om dit gecontroleerd te doen en volgen.

Wat materiaal betreft: een busje NaOH (Natrium Hydroxide) is verkrijgbaar bij \"de betere doe-het-zelf zaak\", i.c. Karwei. Het verschil met KOH (Kalium Hydroxide) zou m.i. te verwaarlozen moeten zijn. Verder zijn dit - voor het spul wat ik gekocht heb - hele kleine korrels, maar dat zou het juist wat makkelijker moeten maken om het oppervlak gelijkmatig te bedekken. Ik denk er over om de egeltjes eerst onder te dompelen in water, even uit te laten lekken en dan nat door een bakje met de NaOH te rollen, met handschoenen aan uiteraard!
LET WEL OP! Zoals Marc al aangeeft zijn NaOH en KOH sterk hygroscopisch (trekken sterk water aan, ook vocht uit lucht) en vervloeien daarbij. Doosje dus altijd GOED AFSLUITEN.
Daarbij wordt het spul (zeer) heet bij oplossen in water.
Dus: NOOIT water aan KOH/NaOH toevoegen (water gaat koken/spatten, zo heet wordt het!) maar ALTIJD KOH/NaOH in water oplossen en ook dat moet je rustig doen!

Mvg,
Paul

Ik gebruik in voorkomende gevallen gootsteenontstopper korrels ingredient: 100% natriumhydroxide.
De meeste drogisterijketens verkopen het.

Is ook te koop in flessen in kant en klare opgeloste vorm. Sommige verstuivers van reinigingsmiddelen passen op zo\'n fles en dan kun je het gelijk opspuiten.

Marianne



[Bewerkt door marianne op 19-06-2007 om 11:01 NL]