Opgelet: Nieuw in NHMMaastricht
Geplaatst: 09 okt 2008, 22:04


PERSBERICHT
Maastricht, 9 oktober 2008
Uniek mosasaurusfossiel opgegraven in woestijn in Zuid-Angola
Nieuw Afrikaans fossiel maakt beeld Maastrichtse mosasaurus compleet.
Paleontologen hebben in Angola de resten opgegraven van een uitgestorven zeereptiel. Het blijkt om een mosasaurus te gaan die nauw verwant is aan de reusachtige ?Prognathodon saturator?, het 12 meter lange vleesetende zeereptiel dat tien jaar geleden bij Maastricht werd opgegraven.
De Maastrichtse Prognathodon mist het voorste stuk van de snuit, terwijl dat deel in het nieuwe Angolese fossiel juist perfect bewaard gebleven is. Andersom vult het Maastrichtse fossiel de ontbrekende delen van de Angolese vondst aan. Complete mosasaurusfossielen zijn uitzonderlijk zeldzaam; meestal worden de karkassen vóórdat ze fossiel worden door aasetende haaien uiteengereten. Er zijn dus meestal meerdere vondsten nodig om alle puzzelstukken van één skelet bijeen te krijgen.
Het nieuwe fossiel werd, samen met resten van andere zeereptielen, dinosauriërs en haaien, ontdekt in de woestijn in het zuiden van Angola. Vanwege de verwantschap van het nieuwe fossiel met de Maastrichtse mosasauriërs is het Natuurhistorisch Museum Maastricht één van de deelnemers aan deze opgraving.
Prognathodon wordt wel de ?Tyrannosaurus van de zee? genoemd, vanwege de reusachtige, gespierde kop met een gebit als een bottenkraker. Zowel Maastricht als het zuidwesten van Angola waren 65 miljoen jaar bedekt door een ondiepe zee, en daarmee leefgebied van deze dieren.
In het kader van de Week van de Geschiedenis (11-19 oktober) is het Angolese fossiel tijdelijk en éénmalig te zien in Maastricht, naast het fossiel van de Maastrichtse mosasaurus Prognathodon saturator.
Het Natuurhistorisch Museum Maastricht is gevestigd aan het De Bosquetplein 7, 6211KJ Maastricht.tel 043 3505490 | www.nhmmaastricht.nl | museum@maastricht.nl
Achtergrondinformatie / contact / beeldmateriaal
-Mosasauriërs waren zeereptielen, nauw verwant aan de slangen en hagedissen. Gedurende de laatste dertig miljoen jaar van het Krijt (95-65 miljoen jaar geleden) werden ze de belangrijkste grote vleeseters in de prehistorische zeeën.
-Het Natuurhistorisch Museum Maastricht is één van de partners in een groter opgravings- en onderzoeksproject in Angola. De opgravingen zijn een samenwerking tussen de Universidade Agostino Neto in Luanda (Angola), Universidade Privada de Angola (Luanda), Museu da Lourinhã (Portugal), Universidade Nova de Lisboa (Portugal), Natuurhistorisch Museum Maastricht (Nederland) en Southern Methodist University in Dallas, TX (USA).
-Eén van de mosasaurus-skeletten die in 2005 in het zuiden van Angola ontdekt werden, bleek nauw verwant te zijn aan de veel grotere Maastrichtse Prognathodon saturator, in Maastricht beter bekend onder zijn bijnaam ?Bèr?. De wat gezwollen tanden en de iets gebogen onderkaak wezen daar al op; toen bij de vervolgopgraving in 2006 ook nog het quadratum gevonden werd, een karakteristiek bot achterin de schedel, was de familieverwantschap helemaal duidelijk. In de zomer van 2007 werden de laatste botten geborgen.
-Het gedeeltelijke Prognathodon-skelet is het afgelopen jaar (vanwege de link met de Limburgse mosasauriërs) in Maastricht verder uit het omringende gesteente vrijgeprepareerd en onderzocht. Vóórdat het fossiel weer teruggaat naar Angola wordt het tijdelijk en éénmalig in het Natuurhistorisch Museum Maastricht geëxposeerd.
-Bèr?s snuitpunt, met de opvallende vooruitstekende tanden, was aanvankelijk gereconstrueerd op basis van de overgebleven resten van één tandwortel en een fossiel uit de collecties van het museum in Brussel, maar dat fossiel is niet erg goed bewaard gebleven. De nieuwe vondst uit Angola biedt een beter beeld van de anatomie van Prognathodon. Belangrijkste conclusie: de tanden van Bèr staken waarschijnlijk veel minder ver naar voren dan aanvankelijk werd aangenomen.
-Dankzij de nieuwe vondst kan een aantal losse tanden en twee kaakfragmenten die al veel eerder in het Maastrichtse Krijt gevonden zijn beter geduid worden. Van deze botten, tot dusver getooid met de naam Liodon sectorius, was niet bekend hoe de rest van het dier er uit zag. De nieuwe vondst uit Angola maakt het mogelijk om ook deze kaken en tanden nu aan een Prognathodon-achtige toe te schrijven.
-Financiële ondersteuning voor dit project kwam van The Petroleum Research Fund, National Geographic, de Nederlandse Ambassade in Luanda, TAP Airlines en Southern Methodist University.